Konferencja sztuka/globalizacja

Zapraszamy na Interdyscyplinarną Konferencję sztuka/globalizacja

Globalizacja jest problemem, który od lat dziewięćdziesiątych dominuje w dyskusjach naukowych i publicystycznych. Mnożone są koncepcje i definicje związane z tym fenomenem. Można je podzielić na te, które zajmują się analizą aspektu świadomościowego – świadomości globalnej oraz te, które koncentrują się na problemie wielowymiarowych, zintensyfikowanych powiązań ogólnoświatowych.

Kolejnym ważnym rozróżnieniem w dyskursie nad globalizacją, zwłaszcza kulturową, jest postrzeganie jej w kategoriach homogenizacji bądź różnorodności kulturowej, a także powiązanych z tymi rozróżnieniami, pojęć opisujących asymetrie relacji centrum-peryferie. W ramach tych rozważań coraz silniejsze są próby nakreślenia tendencji rewidujących dotychczasową dominującą pozycję centrum wobec peryferii. Stąd pojęcia typu „glokalizacja”, „kreolizacja kultury” czy „przepisywanie (rewriting) systemu globalnego”.

Namysł nad tym, czy koncepcje w całościowy sposób ujmują dany obszar badawczy, czy dokonują analizy z poziomu mikro- czy makro oraz czy centralny jest dla niej aktor, czy system a także, jakie są jej założenia metodologiczne, jest niezwykle istotny.

Sposób definiowania i rozumienia problemu globalizacji i świadomości globalnej wpływa na rozwój teorii, pośrednio zaś wpływa również na praktykę oraz rzeczywistość społeczno-kulturową. Narzędzia metodologiczne w ramach socjologii, historii sztuki czy antropologii są redefiniowane na potrzeby analizy globalizacji, przy równoczesnym wzroście badań inter- i trans-dyscyplinarnych. Warto również zaznaczyć, że sztuka zaangażowana, często będąc forpocztą zmian społecznych, w niezwykle precyzyjny sposób potrafi wychwycić i zdiagnozować tendencje i przeobrażenia w rzeczywistości społeczno- kulturowej. Tym bardziej interesująca jest debata nad relacjami między globalizacją a sztuką wizualną.

Pojawiają się w niej wspomniane podziały na centrum - peryferie, globalność - etniczność, globalność - lokalność, homogenizację - hybrydyzację. Analiza struktury tych opozycyjnych perspektyw, a także próby budowania alternatyw dla tego typu dychotomicznych podziałów, jest kluczowa na potrzeby określania jak współcześnie wygląda praktyka artystyczna, kuratorska, wystawiennicza, kolekcjonerska oraz szerzej - na potrzeby badań nad funkcjonowaniem współczesnego „systemu artystycznego”.

Ostatnio zauważany przez wielu historyków sztuki proces powstania muzeów globalnych, popularność biennale i jego ciągłe rozprzestrzenianie się na nowe tereny, jak również tworzenie nowych, transnarodowych instytucji sztuki poza zachodnią hemisferą, w niebagatelny sposób wpływa na światowy rynek sztuki.

Z jednej strony współcześnie następuje ciągła próba rewidowania definicji sztuki etnicznej tworzonej na peryferiach i wykorzystującej tradycyjne techniki. Jest to spowodowane świadomością tego, że zachodni kanon sztuki wciąż jest jedynym punktem odniesienia dla praktyk artystycznych. Z drugiej zaś strony obserwujemy działalność artystów z peryferii, korzystających z nowych środków wyrazu (np.: film dokumentalny, instalacja video, internet), które pozwalają na „odczarowanie lokalności” i równoprawne zaprezentowanie się szerokiej, światowej publiczności. Już te dwa przykłady, które oczywiście można by mnożyć, ukazują skomplikowanie asymetryczności w podziałach typu centrum-peryferie.

Celem konferencji jest, przy wykorzystaniu narzędzi teoretycznych socjologii, antropologii, historii sztuki oraz filozofii, a także przy pomocy analizy współczesnej sztuki wizualnej, określenie, czy istnieje dziś sztuka globalna, a także, jakimi prawami rządzi się światowy „system artystyczny” oraz dwukierunkowe przepływy sztuki między centrum i peryferiami.

Zaproszeni prelegenci:
Dr hab. Małgorzata Bogunia-Borowska (Uniwersytet Jagielloński), Edwin Bendyk (Collegium Civitas, Polityka), Prof. Ewa Domańska (Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Stanford University), Dr hab. Andrzej Kisielewski (Uniwersytet w Białymstoku), Dr hab. Małgorzata Kowalska (Uniwersytet w Białymstoku), Agata Pyzik (The Guardian, Krytyka
Polityczna), Prof. Roland Robertson (The University of Aberdeen).

Bloki tematyczne

BLOK WPROWADZAJĄCY:
Globalizacja - rzeczywistość społeczna – proces – dyskurs. Świadomość globalna
Sugerowane obszary do dyskusji w ramach bloku tematycznego, oscylują wokół prób porządkowania debat nad globalizacją:
- „świat jako całość” – szanse i zagrożenia;
- globalizacja - rzeczywistość społeczna, proces, dyskurs czy ideologia?;
- wpływ świadomości globalnej na teorię społeczną;
- wpływ świadomości globalnej na praktykę społeczną i artystyczną oraz szerzej - na rzeczywistość społeczną.

BLOK INSTRUMENTALNY:
Obieg i cyrkulacja sztuki
Sugerowane obszary do dyskusji w ramach bloku tematycznego, koncentrują się na zmieniającym się, pod wpływem globalizacji, charakterze obiegu i cyrkulacji sztuki:
- rola Biennale i Art Fairs w obiegu sztuki;
- wpływ rankingów na cyrkulację sztuki;
- nowy status i rola muzeum;
- strategie kuratorskie a globalizacja.

BLOK EKONOMICZNO-POLITYCZNY:
Jak działa rynek sztuki?
Sugerowane obszary do dyskusji w ramach bloku tematycznego, skupiają się wokół tematyki związanej z próbą charakterystyki współczesnego rynku sztuki:
-wpływ ekonomii na produkcję artystyczną;
-problem dominacji wybranych instytucji i organizacji „świata sztuki”;
-rodzaje środków i zasobów produkcji artystycznej a sztuka.

BLOK MOBILNY:
Relacje centrum-peryferie
Sugerowane obszary do dyskusji w ramach bloku tematycznego, podejmują tematy związane ze strukturą relacji centrum - peryferie:
-asymetryczność przepływów sztuki między centrum a peryferiami;
-wpływ centrum na peryferie;
-wpływ peryferii na centrum;
-wykluczenie jako kapitał kulturowy.

BLOK EKSPRESYJNY:
Sztuka współczesna: uniwersalny konstrukt czy równorzędność głosów?
-świadomość globalna a praktyka artystyczna (subwersja, glokalizacja, nomadyzm, hybrydyczność, nowe media);
-sztuka uniwersalistyczna a sztuka etnograficzna;
-problem definicji sztuki globalnej.

Program konferencji
10.00 - 11.00 Wykład inauguracyjny
Prof. Roland Robertson (University of Pittsburgh, University of Aberdeen) Contemporary Art and the Global Field; prelekcja w języku angielskim
10.45 - 11.00 Dyskusja
11.00 - 11.30
Prof. Ewa Domańska (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza)
Sztuka w epoce antropocenu
11.30 - 12.00
Edwin Bendyk (Collegium Civitas, Polityka)
W stronę kapitalizmu estetycznego.
Dywidenda artystyczna, gospodarka Warhola i teoria wartości
12.00 - 12.15 Dyskusja
12.15 - 12.45 Przerwa kawowa
12.45 - 13.15
Janek Simon
Popiół i Diament w Nigerii
Przykład eksperymentu geograficznego w sztuce
13.15 - 13.45
Agata Pyzik (The Guardian, Frieze)
Opóźnieni - awangardowi?
Próba odwrócenia kategorii opóźnienia cywilizacyjnego postkomunistycznego Wschodu
13.45 - 14.00 Dyskusja
14.00 - 15.00 Przerwa obiadowa
15.00 - 15.30
Prof. Małgorzata Bogunia-Borowska (Uniwersytet Jagielloński)
Zjawisko COSPLAY - costume players - bunt wobec systemu społecznego, forma sztuki czy globalny język komunikacji?
15.30 - 16.00
Prof. Andrzej Kisielewski (Uniwersytet w Białymstoku)
Globalizacja, antropologia i sztuka jako antropologia
16.00 - 16.15 Dyskusja
16.15 - 16.45 Przerwa kawowa
16.45 - 17.45 Panel dyskusyjny moderatorka: Prof. Małgorzata Kowalska (Uniwersytet w Białymstoku)

Konferencję poprowadzi dr Bartosz Kuźniarz

Zrealizowano przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego w Białymstoku

Organizator
Fundacja Słowa i Rzeczy

Współorganizator
Galeria Arsenał
Fundacja Uniwersytetu w Białymstoku Universitas Bialostocensis

Patronat Honorowy
Prezydent Miasta Białegostoku
Rektor Uniwersytetu w Białymstoku

Wsparcie mediowe
Młody Wschód

Patronat medialny
Portal Miejski BiałystokOnline