„Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI w.)”

„Regionalizm jest dzisiaj hasłem dnia” - pisał w 1918 roku Aleksander Patkowski. Czy jest tak również sto lat później? Nad tym zastanawiać się będą uczestnicy konferencji pod hasłem „Naród i regiony. Tradycje regionalizmu literackiego w perspektywie nowoczesności (XIX-XXI w.)”. Naukowe spotkanie odbędzie się w dniach 26-27 kwietnia 2018 r. na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Wezmą w nim udział badacze z całej Polski, m.in. z Katowic, Warszawy, Olsztyna, Poznania i Zielonej Góry.

To już VII z cyklu sesji organizowanych w różnych ośrodkach akademickich kraju w ramach projektu „Nowy regionalizm w badaniach literackich”. Prelegenci podejmą refleksję nad relacjami między tym, co regionalne i narodowe, bazując na literaturze różnych obszarów Polski: Śląska, Mazur, Kaszub, Podlasia. Podczas białostockiego spotkania mowa będzie między innymi o kształtowaniu przez piśmiennictwo poczucia tożsamości regionalnej i narodowej, narodowych fobiach czy obrazie przestrzeni wielokulturowej w literaturze.

Wykładom i dyskusjom mogą przysłuchiwać się wszyscy zainteresowani.

Program konferencji:

I dzień: 26 kwietnia 2018 r.

9.00 – 9:20 – Otwarcie konferencji
9:20 – 9:40 – Małgorzata Mikołajczak (UZ), Region – naród – literatura: miejsca wspólne
9:40 – 10.00 – Marian Kisiel (UŚ), Pochwała prowincji? Andrzej K. Waśkiewicz jako krytyk kultur regionów
10.00 – 10:20 – Elżbieta Dąbrowicz (UwB), Narodowe fobie w optyce terytorialnej historii literatury
10:20 – 10:40 - Danuta Zawadzka (UwB), Literatura „poczekalni”- na Podlasiu i gdzie indziej
10:40 – 11.00 Dyskusja

11.00– 11:20 – Przerwa na kawę
11:20 – 11:40 – Marta Ruszczyńska (UZ), Michał Grabowski – szkoła ukraińska. Dylematy krytyka i pisarza
11:40 – 12:00 – Marcin Lul (UwB), Naród i regiony w porozbiorowej krytyce literackiej
12:00 – 12:20 – Marta Taperek (IBL PAN), Wykopaliska, groby i kurhany. Początki amatorskiego ruchu archeologicznego a narracje o lokalnych legendach w pismach Mariana Wawrzenieckiego
12:20 – 12:40 Dyskusja

12:40 – 13:00 – Daniel Kalinowski (AP), Obrazy państwa kaszubskiego w medium literatury. Mity przeszłości i utopie przyszłości
13.00 – 13:20 – Adela Kuik-Kalinowska (AP), Koncepcja narodu w literaturze kaszubskiej. Wybrane aspekty
13:20 – 13:40 – Dyskusja
14:00 Obiad

15:00 – 15:20 – Aleksandra Kmak-Pamirska (NIH), Tworząc spójny naród. Dolne Łużyce i Podlasie w dyskursie społeczno-kulturowym w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku
15:20 – 15:40 – Paweł Sarna (UŚ), Spór o regionalizm na łamach „Odry” (1945-1950)
15:40 – 16:00 – Łukasz Żurek (UW), Po co „centrum”? O wędrującym pojęciu w tekstach Stefana Szymutki
16:00 – 16:20 Dyskusja
17:00 – Galeria Arsenał: oprowadzenie kuratorskie po wystawie Plusy i minusy. O elektrowni białostockiej
19:00 – Uroczysta kolacja

II dzień: 27 kwietnia 2018 r.

9:00 – 9:20 – Eugenia Prokop-Janiec (UJ), Literatura narodowa – pisarz – region. Koncepcje krytyki nacjonalistycznej
9:20 – 9:40 – Zbigniew Chojnowski (UWM), Mazurzy pruscy i Polacy w piśmiennictwie tych pierwszych
9:40 – 10:00 – Joanna Szydłowska (UWM), Co widać z mazurskiego ganku, czyli o ostatecznym końcu regionalnej egzotyki. Refleksje na marginesie prozy Kazimierza Orłosia
10:00 – 10:20 – Joanna Chłosta-Zielonka (UWM), Kształtowanie poczucia tożsamości regionalnej i narodowej przez czasopisma ukazujące się po 1945 roku na Warmii i Mazurach
10:20 – 10:40 Dyskusja
10:40 – 11:00 Przerwa na kawę

11:00 – 11:20 – Katarzyna Sawicka-Mierzyńska (UwB), Regionalne, narodowe, światowe - przypadek literatury podlaskiej
11:20 – 11:40 – Anna Sakowicz (UwB), Obraz literacki przestrzeni wielokulturowej polsko-białoruskiego pogranicza w prozie lirycznej Jurki Genijusza
11:40 – 12:00 – Aneta Prymaka-Oniszk, Bieżeństwo 1915 - doświadczenie „światowe”, opowieść regionalna
12:00 – 12:20 Dyskusja

12:20 – 12:40 – Elżbieta Dutka (UŚ), Jak Ślązak z Bułgarem i jak Czeczen ze Ślązakiem, czyli o topicznym i atopicznym doświadczeniu regionu
12:40 – 13:00 – Katarzyna Niesporek (UŚ), Śląsk utracony. O poezji Floriana Śmiei
13:00 – 13:20 – Ewa Bartos (UŚ), Ślady z miejsca urodzenia. O poemacie „Pod Akropolem” Tadeusza Kijonki
13:20 – 13:40 - Dyskusja
14:00 Obiad

15:00 – 15:20 – Violetta Julkowska (UAM), Zapamiętany krajobraz rodzinnych stron w twórczości emigracyjnego pisarza Adama Tomaszewskiego
15:20 – 15:40 – Kamila Gieba (UZ), Tradycja literacka i historia regionalna w „Mniejszej epopei” Marka Jurgońskiego
15:40 – 16:00 – Arkadiusz Kalin (AJP), Naród, państwo, rasa, Drohobycz – czy Bruno Schulz był regionalistą literackim?
16:00 – 16:20 - Agnieszka Szurek (UW), Poza stolicą czy w cieniu stolicy – tożsamość podwarszawska
16:20 – 16:40 - Ewa Gorlewska (UwB), Językowy obraz narodu w aktualnej polskiej konstytucji i w wypowiedziach potocznych
16:40 – 17:10 Dyskusja i zamknięcie naukowej części konferencji

17:10 – wyjazd do Supraśla
19:00 – Teatr Wierszalin w Supraślu Wykład (reż. Piotr Tomaszuk na podst. Ksiąg narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego Adama Mickiewicza)