Wystawa "Ciało i styl: o kobietach w prozie Zofii Nałkowskiej"

Biblioteka Uniwersytecka im. Jerzego Giedroycia w Białymstoku, w ramach przypadającej jeszcze w tym roku: 130. rocznicy urodzin i 60. rocznicy śmieci Zofii Nałkowskiej, ma zaszczyt zaprosić na otwarcie wystawy „Ciało i styl: o kobietach w prozie Zofii Nałkowskiej”.

Otwarcie odbędzie się 3 grudnia 2014 roku o godz. 13.00 w gmachu Biblioteki Uniwersyteckiej przy ul. M. Skłodowskiej-Curie 14A (hol wystawowy - parter).

Po otwarciu wystawy zostanie wygłoszony wykład dr hab. Kamili Budrowskiej, prof. UwB z Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu w Białymstoku pt.: „Wykluczona tradycja. Cenzurowanie międzywojennej literatury kobiecej w latach 40. i 50. XX wieku (na przykładzie twórczości Zofii Nałkowskiej)”. Wykład zostanie wygłoszony w Sali Audytoryjnej im. Ryszarda Kaczorowskiego Ostatniego Prezydenta RP na Uchodźstwie (VI piętro).

Wystawa ma na celu przybliżenie znakomitej polskiej pisarki, publicystki i dramatopisarki, posłanki do Krajowej Rady Narodowej oraz na Sejm Ustawodawczy i Sejm PRL I kadencji. Wystawa składa się z 25 plansz, jest tematycznie podzielona na dwie części.

Część pierwsza ukazuje życie Zofii Nałkowskiej. Zamiłowanie do literatury, znajomość języków, kontakty z pisarzami i intelektualistami wyniosła z domu rodzinnego. Zaczęła pisać bardzo wcześnie, jej debiutem książkowym była dobrze przyjęta przez krytykę powieść "Kobiety" (1906). Uważana była za kobietę niezależną i niezwykle aktywną - dwukrotnie wychodziła za mąż, przez jakiś czas mieszkała w Kielcach, Krakowie, Warszawie, a także w domu rodzinnym Górki pod Wołominem. To tylko, niektóre informacje zawarte w części biograficznej.

Wystawa wzbogacona została zdjęciami zaczerpniętymi z publikacji Hanny Kirchner: Nałkowska albo Życie pisane. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B., 2011.

Część druga ukazuje tytułową część wystawy „Ciało i styl: o kobietach w prozie Zofii Nałkowskiej”. W tej części zaprezentowane są fragmenty powieści Zofii Nałkowskiej opisujące jej bohaterki – twarze, postury, garderobę, gesty. Kobiety te są młode lub stare, urodziwe i zachwycające albo nieładne, poruszają się lekko lub ociężale, ubrane są wedle wskazań mody albo w przestarzałego kroju sukienki. Nałkowska wiele uwagi poświęciła ich toaletom i kapeluszom, sposobom noszenia się i stylowi zachowań. Opisywała je starannie, misternie budując obrazy dziewczyn i matron, skupiając się na szczegółach urody. Skrupulatnie dobierała słowa, bo, jak wspominał Jan Kott, Nałkowską „bolało zdanie źle napisane albo raczej, jakby może ona powiedziała, uwierało jak źle skrojona suknia. (…) Było coś niezmiernie wzruszającego, że pisanie czy redagowanie, czy poprawianie było u Nałkowskiej tak bardzo podobne do kobiecych robót. Nałkowska fastrygowała; słowo po słowie, zdanie po zdaniu.”

Wykorzystano fragmenty powieści: „Kobiety”, „Romans Teresy Hennert”, „Granica”, które dodatkowo zostały zilustrowane archiwalnymi fotografiami kobiet z pierwszych dziesięcioleci XX wieku, przydając kompozycjom graficznym poetycki walor. Ekspozycja zawiera też fotografie – portrety Zofii Nałkowskiej.

Scenariusz tej części wystawy przygotowała Justyna Polakowska.

Ponadto w gablotach zostaną pokazane publikacje Zofii Nałkowskiej, jakie Biblioteka Uniwersytecka gromadzi od początku swojego istnienia, m.in.: pierwodruki książek: „Tajemnice krwi”. Warszawa : nakł. aut. : skł. gł. w Księgarni Gebethnera i Wolffa, 1917; „Choucas”. Warszawa [etc.] : nakł. Gebethnera i Wolffa, 1927; „Dom kobiet”. Warszawa: nakł. Gebethnera i Wolffa, 1930, jak również książki omawiające twórczość pisarki.

Wystawę można zwiedzać do końca stycznia 2015 roku.