Emerytura i renta po śmierci. W jakich przypadkach można ją zatrzymać?

Fot: ZUS

Okazuje się, że nie zawsze trzeba zwracać do ZUS-u emeryturę lub rentę po zmarłym członku rodziny.

- Jeśli przyniósł ją listonosz, gdy uprawniony jeszcze żył, to świadczenie można zatrzymać. Natomiast po śmierci emeryta, czy rencisty rodzina nie powinna już przyjmować pieniędzy od listonosza, bo jeśli to zrobi, to będzie musiała zwrócić świadczenie do ZUS-u. ZUS upomni się o pieniądze i będzie dochodził zwrotu wypłaconej kwoty - informuje Krystyna Michałek, regionalny rzecznik prasowy ZUS województwa kujawsko-pomorskiego.

Warto jednak wiedzieć, że w przypadku świadczenia, które przysługiwało osobie zmarłej za miesiąc, w której zmarła, to bez względu na to, w jakim dniu nastąpiła śmierć, uprawnieni członkowie rodziny mogą złożyć wniosek do ZUS-u o wypłatę tzw. niezrealizowanego świadczenia.  W tym przypadku muszą przynieść do urzędu druk ENS i mają na to czas do 12 miesięcy.

Inaczej jest jednak w sytuacji, gdy emerytura lub renta wpływa na konto bankowe. Zwrócić świadczenie należy w przypadku, gdy zostały wypłacone za miesiące następujące po miesiącu,
w którym nastąpiła śmierć emeryta czy rencisty.  Przykładowo, gdy osoba zmarła 1 lipca, a świadczenie jest wypłacane 10 lipca, to ZUS nie będzie dochodził zwrotu świadczenia za lipiec.

- Może być też taka sytuacja, gdy wypłata emerytury za czerwiec była na 1 czerwca, osoba zmarła 25 czerwca a na jej konto 30 czerwca wpłynęła emerytura za lipiec z uwagi, że termin płatności świadczenia przypadał w weekend. W takiej sytuacji emeryturę za lipiec, która wpłynęła w czerwcu, trzeba oddać - informuje rzeczniczka ZUS.

Niezrealizowane świadczenie ZUS - co to takiego?

Czym jest niezrealizowane świadczenie ZUS? To takie, do którego zmarły przed śmiercią miał prawo, ale nie zostało wypłacone.

- Jeżeli np. ktoś zmarł 1 lipca i ZUS nie wypłacił świadczenia, bo otrzymał informację o śmierci, to niezrealizowaną emeryturę można wypłacić członkom rodziny tej osoby – ale wyłącznie na ich wniosek. Niezrealizowane świadczenie to również takie, gdy osoba złożyła wniosek o emeryturę lub rentę i zmarła, zanim ZUS wydał decyzję przyznającą świadczenie. Dotyczy to także sytuacji, gdy osoba zmarła, zanim ZUS rozpatrzył wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury lub renty. Należność przysługująca zmarłemu może być wypłacona uprawnionemu członkowi rodziny w ramach niezrealizowanego świadczenia - tłumaczy Krystyna Michałek.

Wypłata niezrealizowanego świadczenia przysługuje w pierwszej kolejności: mężowi, żonie bądź dzieciom osoby zmarłej, które wspólnie mieszkały. W drugiej mogą się o nie ubiegać małżonkowie oraz dzieci, które nie prowadziły ze zmarłym wspólnego gospodarstwa domowego. W dalszej części o wypłatę pieniędzy mogą starać się inni członkowie rodziny uprawieni do renty rodzinnej bądź utrzymujący osobę zmarłą (jeśli nie ma dzieci i małżonka).

Chcąc dostać wypłatę niezrealizowanego świadczenia, należy w ZUS złożyć odpis aktu zgonu, odpis aktu małżeństwa (w przypadku małżonka), odpis aktu urodzenia (w przypadku dzieci), środki dowodowe potwierdzające fakt prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego lub fakt przyczyniania się do utrzymywania osoby zmarłej.