Szczepionka przeciw HPV – kto i kiedy powinien się zaszczepić?

Dla kogo przeznaczone są szczepienia przeciw HPV?

Szczepienie przeciw HPV nie należy do obowiązkowych – finansowanych z budżetu Ministra Zdrowia. To szczepienia zalecane, za które należy zapłacić samodzielnie. Jednak w 2023 r. uruchomiony został powszechny program bezpłatnych szczepień przeciw HPV, który skierowany jest do dziewcząt i chłopców w wieku 12 i 13 lat, czyli dzieci urodzonych w 2010 i 2011 r. Dodatkowo część gmin i samorządów prowadzi własne programy profilaktyczne, w ramach których szczepienie HPV jest refundowane dla określonych osób.

Szczepienie przeciw HPV zalecane jest w sposób szczególny dzieciom i młodzieży przed rozpoczęciem aktywności seksualnej. W tej grupie obserwowana jest największa skuteczność szczepienia z uwagi na najmniejsze ryzyko styczności z wirusem HPV. Patogen ten szerzy się przede wszystkim drogą kontaktów płciowych. Programy szczepień przeciw HPV skierowane są przeważnie do osób w wieku 11–14 lat.

Szczepienie przeciw HPV nie jest przeznaczone wyłącznie dla dzieci i nastolatków. Zaleca się je osobom dorosłym, które wcześniej nie były zaszczepione, a mogą odnieść korzyść z podania szczepienia. Dużą skuteczność obserwuje się w przypadku osób, które nie uległy dotąd zakażeniu HPV. Infekcja nie wyklucza podania szczepionki, gdyż może ona chronić przed różnymi typami wirusa.


Schemat szczepień przeciw HPV

Schemat szczepień przeciw HPV różni się w zależności od rodzaju szczepionki i grupy wiekowej osób szczepionych:
- szczepionka dwuwalentna – osobom w wieku 9–14 lat podaje się 2 dawki w odstępie 5–13 miesięcy; jeśli z jakichś przyczyn odstęp pomiędzy dawkami był krótszy, konieczne jest podanie trzeciej dawki; osobom powyżej 15 lat podaje się 3 dawki w odstępie 0, 1, 6 miesięcy;
- szczepionka czterowalentna – osobom w wieku 9–14 lat podaje się 2 dawki w odstępie 5–13 miesięcy; jeśli z jakichś przyczyn odstęp pomiędzy dawkami był krótszy, konieczne jest podanie trzeciej dawki; osobom powyżej 15 lat podaje się 3 dawki w odstępie 0, 2, 6 miesięcy;
- szczepionka dziewięciowalentna – osobom w wieku 9–14 lat podaje się 2 dawki w odstępie 5–13 miesięcy; jeśli z jakichś przyczyn odstęp pomiędzy dawkami był krótszy, konieczne jest podanie trzeciej dawki; osobom powyżej 15 lat podaje się 3 dawki w odstępie 0, 2, 6 miesięcy.


Przed jakimi chorobami chroni HPV?

Wirus HPV stanowi czynnik ryzyka szeregu schorzeń. Najczęściej wywoływane przez niego zmiany to:
- brodawki płciowe,
- kurzajki (lokalizują się przeważnie na skórze stóp i dłoni),
- nowotwory – HPV to główny czynnik ryzyka raka szyjki macicy (obecność wirusa HPV stwierdzono w 99,7% próbek materiałów z tym rakiem), HPV przyczynić się może również do innych nowotworów okolicy anogenitalnej, w tym m.in.: prącia, odbytu, sromu, pochwy, a nawet nowotworów poza nią, m.in. raka gardła, jamy ustnej (np. nasady języka), głowy i szyi.


[ARTYKUŁ SPONSOROWANY]