Podlaska Akademia Kultury - Straszny dwór

Podlaska Akademia Kultury przy Białostockim Ośrodku Kultury oraz Polski Instytut Sztuki Filmowej zapraszają na film STRASZNY DWÓR - w reż. Leonarda Buczkowskiego oraz spotkanie z prof. Jackiem Kowalskim, autorem książki Straszny dwór, czyli sarmackie korzenie Niepodległej - sprzedaż i podpisywanie książek.

200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki, Rok Moniuszkowski.

Godz. 15.00
Bilet: 8 zł – do kupienia w kasie kina Forum i na stronie www.bilety.bok.bialystok.pl

Jacek Kowalski
pieśniarz, Sarmata, historyk sztuki, miłośnik poezji staropolskiej, tłumacz poezji starofrancuskiej. Żonaty, ma sześcioro dzieci. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki UAM jako profesor. Na scenie pojawia się od 1988 roku, gdy jednocześnie skończył studia i został laureatem 24 Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. 11 listopada 2017 roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa A. Mackiewicza za książkę „Sarmacja. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy”.

Śpiewa piosenki własne o dawnych czasach i własne przekłady piosenek z dawnych czasów. Jest autorem scenariuszy i tekstów teatralnych, programów telewizyjnych, plenerowych widowisk historycznych, m. in. ostatnio „Orzeł i Krzyż” dla Stowarzyszenia Dzieje w Murowanej Goślinie. Zdarzył mu się zaszczyt wystąpienia w dialogu-dyskusji piosenkowej z Jackiem Kaczmarskim pt. „Dwie Sarmacje” (TVP 1, 1995 r.).

Wydał kilkadziesiąt książek, płyt, publikacji popularnych i naukowych związanych z kulturą, sztuką i literaturą dawnej Polski oraz starej, dobrej Francji.

Występuje z zespołem Monogramista JK, którego kierownikiem muzycznym jest Anita Murawka (wcześniej Wiesław Wolnik) oraz z zespołem Klub Świętego Ludwika, którego skład ewoluuje doraźnie w zależności od opracowywanego projektu, ale w stałej współpracy z wrocławskim muzykiem Tomaszem Dobrzańskim. Część programów tworzy w duecie z lutnistą Henrykiem Kasperczakiem. Koncertuje też sam – z gitarą lub citolą w dłoni.

STRASZNY DWÓR, CZYLI SARMACKIE KORZENIE RZECZYPOSPOLITEJ
Napisania książki o naszej operze narodowej podjął się profesor Jacek Kowalski, wybitny znawca kultury staropolskiej i laureat prestiżowej Nagrody Literackiej im. Józefa Mackiewicza (za książkę „Sarmacja. Obalanie mitów”). Jego praca ukazuje Moniuszkowską operę od zupełnie innej strony - jako utwór wielowarstwowy. Straszny dwór staje się tu węzłem bogatych treści, aluzji, ukrytych znaczeń, przenoszonych z tradycji i stających się tradycją, które Autor w narracji stylizowanej na gawędę przedstawia czytelnikom. Znajdziemy tu informacje, poparte bogatym rejestrem źródeł, na temat biografii i twórczości kompozytora, historii politycznej, nastrojów społecznych etc., dane na temat organizacji Warszawskich Teatrów Rządowych, estetyki ówczesnych inscenizacji, składu zespołów artystycznych artystów etc. etc. Tu ważnie zastrzeżenie – Autor nie koncentruje się wyłącznie na czasie powstawania i premiery Strasznego dworu – z upodobaniem wybiega a to w przeszłość, a to w przyszłość, pokazując źródła i następstwa pewnych artystycznych i ideowych wyborów dokonanych przez kompozytora i librecistę.

Druga część książki zawiera libretto „Strasznego dworu” w niezwykłej edycji, której – jak pisze Jacek Kowalski – „nigdy nie było”. Odzwierciedla ona stan tekstu w chwili przygotowań do prapremiery. Zestawiając ze sobą rękopis libretta pióra Jana Chęcińskiego (on jest podstawą), jego wersję drukowaną (i ocenzurowaną) oraz partyturę utworu, w którą Moniuszko własną ręką wpisywał słowa, autor przywraca „Strasznemu dworowi” kształt, jakiego nigdy nie mieliśmy szansy poznać (od początku zniekształcane przez cenzorów libretto ulegało potem kolejnym, już wykonawczym odkształceniom i modernizacjom). „Nowe” libretto pozwoli czytelnikom poznać tajniki warsztatu kompozytora, który jako maestro całości dzieła modeluje według własnych zamierzeń tekst stworzony przez librecistę. Kolejne partie są na gorąco komentowane przez Autora
Do publikacji została dołączona płyta CD z nagraniem opery Moniuszki z 1965 roku, w wykonaniu m.in. Haliny Słonickiej, Andrzeja Hiolskiego i Bernarda Ładysza.