Kultura i Rozrywka

Białystok uczci 125. rocznicę urodzin dr Ireny Białówny. Zobacz, co zaplanowano

2025.10.09 12:50

W niedzielę (12 października) Białystok uczci 125. rocznicę urodzin dr Ireny Białówny. Na Rynku Kościuszki zostanie otwarta plenerowa wystawa i odbędzie się spacer historyczny poświęcony lekarce, więźniarce Auschwitz oraz wieloletniej opiekunce dzieci w stolicy Podlasia.

Wydarzenie jest częścią projektu „125. rocznica urodzin dr Ireny Białówny”, realizowanego przez Białostocki Ośrodek Kultury (BOK). Przedsięwzięcie otrzymało wsparcie z programu Narodowego Centrum Kultury „Kultura – Interwencje. Edycja 2025”. Oprócz wystawy i spaceru zaplanowano także działania edukacyjne w Szkole Podstawowej nr 52, która od 2012 roku nosi imię dr Białówny.

– Warto przypomnieć dr Irenę Białównę i oddać tej wyjątkowej białostoczance należytą cześć za jej życie i poświęcenie ludziom, a przede wszystkim dzieciom – powiedział prezydent miasta Tadeusz Truskolaski.

Projekt BOK zakłada nie tylko wydarzenia kulturalne, lecz także badania archiwalne i zbieranie relacji mieszkańców pamiętających lekarkę. Zebrane materiały zostaną udostępnione również w internecie.

Lekarka o niezwykłej biografii

Irena Białówna urodziła się w 1900 roku. Przed wojną pracowała jako pediatra w Białymstoku, a w czasie okupacji działała w konspiracji. Została aresztowana i wywieziona do Auschwitz-Birkenau, gdzie jako lekarz ratowała współwięźniarki. Po wojnie wróciła do rodzinnego miasta, by odbudowywać system opieki zdrowotnej. Zmarła w 1981 roku.

Jej nazwisko od lat obecne jest w przestrzeni Białegostoku. Od 1990 roku patronuje jednej z ulic w centrum miasta, a od 2012 roku także Szkole Podstawowej nr 52.

Szkoła z sercem patronki

Placówka przy ul. Dojlidy Górne od lat rozwija tradycje związane z postacią swojej patronki. Co roku 5 czerwca uczniowie i nauczyciele obchodzą Święto Szkoły. W programie znajdują się apele, konkursy plastyczne, quizy i rodzinny piknik integracyjny. W ramach obchodów szkolnych przyznawana jest statuetka „Złote Serce Ireny”. Trafia do uczniów, nauczycieli i przyjaciół szkoły, którzy w swojej codziennej działalności kierują się empatią oraz gotowością do pomagania innym.

Na terenie placówki powstał również „Ogród Ireny” – miejsce pielęgnowane przez uczniów i rodziców, symbolizujące troskę o życie i naturę. W szkolnym budynku znajduje się też kącik patronki, który przypomina jej gabinet lekarski.

Społeczność szkoły regularnie opiekuje się grobem dr Białówny na Cmentarzu Farnym. Uczniowie współpracują także z Uniwersytetem Medycznym w Białymstoku oraz Muzeum Medycyny i Farmacji, poznając bliżej historię lekarki.

W 2019 roku, podczas gali w Operze i Filharmonii Podlaskiej, dr Irena Białówna znalazła się w gronie dziesięciu laureatów tytułu „Człowiek 100-lecia”, wyróżniającego najwybitniejszych białostoczan.

Na jednej ze ścian sali gimnastycznej Szkoły Podstawowej nr 52 widnieją słowa, które najtrafniej oddają sens jej pracy: „Celem mojego życia jest zdrowe i szczęśliwe dziecko”.