Rekonstrukcja Bitwy Białostockiej. Czołgi i wybuchy w centrum miasta

Fot: Grzegorz Chuczun

W zeszłym roku rekonstrukcja Bitwy Białostockiej przyciągnęła dużo osób

Rocznica Bitwy Białostockiej to okazja do organizacji rekonstrukcji.

- W ubiegłym roku taka rekonstrukcja odbyła się po raz pierwszy. Cieszyła się bardzo dużym zainteresowaniem białostoczan. W tym roku chcemy powtórzyć pokaz. Taka inscenizacja w atrakcyjny sposób przybliża ważne dla naszej historii wydarzenie. Dzięki rekonstrukcji wielu białostoczan zainteresuje się historią miasta i zapamięta datę największej w dziejach bitwy na terenie Białegostoku: 22 sierpnia 1920 roku - mówi prezydent Tadeusz Truskolaski.

Żywa lekcja historii

Pokaz odbędzie się w niedzielę (20.08) godz. 13.00 na skrzyżowaniu ulic Warszawskiej i Pałacowej. Weźmie w nim udział ok. 120 rekonstruktorów z całej Polski oraz Obwodu Kaliningradzkiego i Białorusi. Rekonstrukcja obejmie 100 jednostek broni, wozy bojowe - nowością będą 2 czołgi Renault FT 17, które brały udział w filmie "1920 Bitwa Warszawska", a także sowiecki samochód pancerny, tzw. Puciłowski Austin i 10 koni.

Inscenizacja zostanie wzbogacona o scenografię i efekty pirotechniczne. W pobliżu miejsca pokazu zostaną ustawione 3 telebimy, na których przed godz. 13.00 zostaną wyświetlone archiwalne zdjęcia opatrzone komentarzami, dotyczące wojny polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920. Widowisko potrwa ok. 45 minut.

- To będzie żywa lekcja historii - zapewnia Wojciech Hernik ze stowarzyszenia "Czemu By Nie", które jest współorganizatorem rekonstrukcji.

Wojskowa grochówka i Białystok w TVN

Po zakończeniu pokazu rekonstruktorzy i pojazdy biorące w nim udział udadzą się pod Muzeum Wojska. Będzie tam można obejrzeć z bliska czołgi i pancerne auto oraz porozmawiać z uczestnikami inscenizacji. Chętni zwiedzą ekspozycje muzealne i poczęstują się wojskową grochówką.

To nie wszystkie atrakcje przygotowane na sierpniowy weekend.

- Nawiązaliśmy współpracę ze stacją TVN, która 19 i 20 sierpnia będzie gościć w Białymstoku - informuje wiceprezydent Rafał Rudnicki. - W programie "Dzień dobry wakacje" zostaną pokazane przygotowania do rekonstrukcji. Studio TVN będzie się mieściło w ogrodach Pałacu Branickich.

Z tak dużym przedsięwzięciem w centrum miasta związane są także utrudnienia w ruchu. Rozpoczną się one już o godz. 6.00 w dniu rekonstrukcji, czyli 20 sierpnia i potrwają do godz. 19.00-20.00.

Największa bitwa w dziejach miasta

Bitwa o Białystok stoczona została 22 sierpnia 1920 r. w czasie wojny polsko-bolszewickiej, pomiędzy polską I Brygadą Piechoty Legionów i wycofującymi się spod Warszawy bolszewickimi oddziałami 3. i 16. Armii wojsk Frontu Zachodniego Michaiła Tuchaczewskiego. Całodzienna bitwa (trwała 15 godzin) zakończyła się wielką klęską nieprzyjaciela i zupełnym rozbiciem 16. Armii pod dowództwem Nikołaja Sołłohuba.

W czasie walk o Białystok I batalionem 1. pp Legionów dowodził Józef Marjański. Razem z nim zdobył miasto w porannym natarciu. Zginął w czasie walk. Został pochowany na miejscowym cmentarzu katolickim. Po kilku dniach jego zwłoki zostały ekshumowane i przewiezione do rodzinnego Radomia.

Poległych w bitwie żołnierzy pochowano na kilku cmentarzach, z czasem przeniesiono ich na cmentarz ofiar wojny 1920 r. przy ul. Zwierzynieckiej.