Strzałem w tył głowy zabili 22 tys. Polaków. Rocznica Zbrodni Katyńskiej

Fot: Archiwum IPN

Odkrycie grobów katyńskich

Głównie uroczystości związane z obchodami Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej odbędą się w południe pod Pomnikiem Mordu Katyńskiego w Parku Konstytucji 3 Maja w Białymstoku. Wezmą w nich udział wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski, marszałek województwa Artur Kosicki oraz prezydent Białegostoku Tadeusz Truskolaski.

O godz. 11.30 - w hołdzie ofiarom wywózek z lat 1940-1941 - oficjele złożą kwiaty pod Pomnikiem-Grobem Nieznanego Sybiraka przy kościele pw. Ducha Świętego przy ul. Sybiraków.

Wcześniej, o godz. 10.00, wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski weźmie udział w uroczystym odsłonięciu tablicy upamiętniającej Ofiary Zbrodni Katyńskiej, która znajduje się przy pomniku pamięci Mały Katyń w Borowskich Gzikach w gminie Turośń Kościelna.

Uroczyste obchody odbędą się również w Wasilkowie, przy pomniku Dęby Pamięci w sąsiedztwie ronda im. Józefa Kubali, u zbiegu ulic: Kościelnej i Polnej. Miejsce to upamiętnia mieszkańców Wasilkowa i okolic zamordowanych w Lesie Katyńskim.

O godz. 17.00 zostaną tam uroczyście złożone wieńce i kwiaty. Zaproszonego na uroczystość premiera Mateusza Morawieckiego będzie reprezentował wojewoda podlaski. Następnie, o godz. 17.30, w Dwujęzycznej Prywatnej Szkole Podstawowej im. Antoniego Bućko w Wasilkowie (w bliskim sąsiedztwie "Dębów Pamięci") będzie można wysłuchać wykładu Antoniego Pełkowskiego.

W Grajewie odbyły się obchody Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej odbyły się już w środę (12.04). Podczas uroczystości delegacje złożyły kwiaty przed odrestaurowanym staraniem Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej w Białymstoku pomnikiem-tablicą, który jest symbolicznym hołdem oddanym policjantom z Grajewa zamordowanym przez NKWD w 1940 r. w Twerze.

Blisko 22 tys. Polaków – wojskowych, policjantów i cywili – zostało zamordowanych w kwietniu i maju 1940 r. przez NKWD. Ich ciała grzebano bezimiennie, w lasach. Pierwsze informacje o masowych grobach polskich oficerów zgładzonych przez Sowietów opublikowali Niemcy 13 kwietnia 1943 r. To dlatego właśnie ten dzień został ogłoszony przez Sejm RP w 2007 r. Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej.

13 kwietnia 1940 r. to również data drugiej masowej deportacji polskich obywateli w głąb ZSRR. Objęła ona urzędników państwowych, policjantów, nauczycieli, działaczy politycznych i przedstawicieli ziemiaństwa. W ramach tej akcji do północnego Kazachstanu wywieziono ok. 61 tys. osób, przede wszystkim rodziny represjonowanych wcześniej osób. Dlatego szacuje się, że w tej grupie było ok. 80% kobiet i dzieci, także rodziny oficerów zamordowanych w Katyniu.

Więcej na temat deportacji w naszym wywiadzie: Czy pamiętamy? 83. rocznica drugiej deportacji