Aktualności

W pionie śledczym białostockiego Oddziału IPN zapadła decyzja o przeprowadzeniu badań z zakresu geofizyki na terenie byłej siedziby PUBP w Augustowie.

Rozpoczęły się działania, które sprawdzą, czy na terenie tej siedziby i otaczającej ją posesji znajdują się ciała ofiar UB oraz ewentualna ich ekshumacja.

Piętrowa kamienica przy ul. 3 maja 16 w centrum Augustowa w latach 1945-1956 była siedzibą Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Została wybudowana około 1900 r. według projektu Włodzimierza Ślósarskiego. Przed wojną należała do rodziny żydowskiej Rechtmanów i mieściła m.in. popularną cukiernię prowadzoną przez Bośniaka, nazywaną przez mieszkańców - ze względu na muzułmańskie wyznanie właściciela - "U Turka". Do dziś kamienica określana jest mianem: "Dom Turka". W latach 1940-1941 mieściło się tu NKWD i NKGB, a w podziemiach przetrzymywani byli przeciwnicy władzy sowieckiej. Właściciele budynku zostali deportowani na Wschód. W czasie okupacji niemieckiej, w budynku mieściła się piekarnia. W październiku 1944 r. ponownie zajęło go NKWD.

Na przełomie sierpnia i września 1944 r. funkcjonariusze mający za zadanie zorganizowanie PUBP w powiecie augustowskim, ze względu na aktualny przebieg linii frontu, ulokowali się w Sztabinie. W pierwszych dniach października przenieśli się do Krasnegoboru, gdzie zajęli pomieszczenia w miejscowej plebanii. Zaraz po rozpoczęciu przez Armię Czerwoną ofensywy styczniowej w 1945 r. pojawili się w Augustowie i 25 stycznia zajęli kamienicę opuszczoną wówczas przez NKWD. W piwnicach zlokalizowali liczący kilka cel areszt na około 30 więźniów. W 1946 r. wybudowano mur ochronny wokół posesji (wcześniej była ogrodzona drewnianym płotem). W sąsiadujących z posesją budynkach mieszkali m.in. funkcjonariusze UB, co miało stanowić dodatkową ochronę urzędu. W lipcu 1945 r. w areszcie w kamienicy przetrzymywano ludzi zatrzymanych w Obławie augustowskiej.

PUBP funkcjonował tu do 1956 r., kiedy to posesję przejęła MO, a w 1979 r. WOP (od 1991 r. Straż Graniczna). Po 1956 r. główny gmach przeszedł gruntowne remonty; dobudowano też niektóre budynki gospodarcze. Od 1992 r. posesja pozostawała niewykorzystana, pozostając kolejno w dyspozycji władz wojewódzkich, powiatowych i miejskich. Plany adaptacji obiektu na potrzeby muzeum pokrzyżowały roszczenia spadkobiercy rodziny Rechtmanów, który ostatecznie go odzyskał. W 2008 r. posesję wraz z budynkami odkupił prywatny przedsiębiorca i podjął starania uruchomienia tu pawilonu handlowego. Plany te spotkały się z oburzeniem części lokalnej społeczności, szczególnie środowisk kombatanckich i patriotycznych, które chciały zorganizowania w tym miejscu muzeum poświęconego ofiarom terroru komunistycznego. Lokalne władze zaproponowały odkupienie obiektu lub jego zamianę na inną nieruchomość. W wyniku inicjatywy wspomnianych środowisk 1 kwietnia 2011 r. obiekt został wpisany do rejestru zabytków. Rozmowy z właścicielem na temat odkupienia przez miasto posesji z budynkami utknęły ze względu na znaczne rozbieżności finansowe.

Według licznych relacji świadków, na terenie obiektu funkcjonariusze UB dokonywali zabójstw. Zwłoki ofiar ciągle mogą znajdować się na tej posesji.

Nie tylko jeziora. Augustów zaprasza do leśnych oaz życia

5-latek sam wyszedł z przedszkola. Policjanci szybko zareagowali

Młody kierowca zabił ciężarną pasażerkę. Usłyszał wyrok

Już można jechać! W Podlaskiem udostępniono 40 km nowych dróg

Uwaga na utrudnienia! Będą remontować most nad Białą

Białystok stawia na sport. Powstaną dwie nowe hale