Dzisiaj Wigilia Bożego Narodzenia. Obecnie kolacja, kiedyś zwiastun całego roku

2019.12.24 08:04
W obecnych czasach, mniej przykłada się wagi do przesądów związanych z Wigilią Bożego Narodzenia. A szkoda, bo może mniej byśmy się wtedy np. kłócili.
Dzisiaj Wigilia Bożego Narodzenia. Obecnie kolacja, kiedyś zwiastun całego roku
Fot: pixabay.com

Wigilia czyli wieczerza poprzedzająca dzień Bożego Narodzenia, w tradycji katolickiej oraz protestanckiej kończy adwent z dniem 24 grudnia. W prawosławnej 6 grudnia.

Zgodnie z tradycją w Polsce wieczerza wigilijna rozpoczyna się wraz z "pierwszą gwiazdką na niebie". Jest to symboliczne nawiązanie do Gwiazdy Betlejemskiej zwiastującej narodziny Jezusa, którą według Biblii na wschodniej stronie nieba ujrzeli Trzej Królowie. Wieczerzę, jak każe obyczaj, postną, rozpoczyna się modlitwą i czytaniem fragmentu Ewangelii Mateusza lub Ewangelii Łukasza w części dotyczącej narodzin Jezusa. Potem uczestnicy wieczerzy wzajemnie przełamują się opłatkiem, jednocześnie składając sobie życzenia. Przyjęło się też, że to tego dnia pod choinką znajduje się prezenty.

Mimo, że w religiach nie ma zwyczajowo miejsca na przesądy, to przez lata wigilia świąt Bożego Narodzenia, mocno w nie obrosła, a część z nich ma swoje korzenie jeszcze w pogańskich wierzeniach.
Jeszcze w XIX wieku wierzono, że podczas wieczerzy wigilijnej ujrzeć można osobę zmarłą w bieżącym roku – byleby tylko wyjść do sieni i spojrzeć do izby przez dziurkę od klucza, a ujrzy się ją siedzącą wespół z innymi. Do niedawna wierzono, że na wieczerzy wigilijnej pojawiają się dusze zmarłych. Dla takiego „przybysza z zaświatów” zostawiano nawet wolne miejsce przy stole – zwyczaj ten przypuszczalnie przetrwał do dzisiaj jako wolne miejsce pozostawione dla niespodziewanego przybysza.

Przesądnie wierzono też, że nieposzanowanie świętego wieczoru może wywołać różne nieszczęścia. Do dzisiaj przestrzega się, aby w czas Wigilii nie kłócić się i okazywać sobie wzajemnie życzliwość. Przetrwał przesąd, że jeśli w wigilijny poranek pierwszym gościem w domu będzie młody chłopiec, przyniesie to szczęśliwy rok. Istnieje też zwyczaj umieszczania grosika w jednym uszku w barszczu – temu kto na niego trafi będzie przypisywało szczęście w nadchodzącym roku.

Wszelkie zranienia oraz choroby w czasie świąt odbierano jako zapowiedź kłopotów ze zdrowiem. Myśliwi w dniu Wigilii tradycyjnie udają się na polowanie, a jego pomyślny wynik ma zapewnić opiekę patrona łowiectwa św. Huberta. Istnieje tradycja aby spróbować każdej z dwunastu wigilijnych potraw po to aby nie zabrakło jej w następnym roku. Niektórzy pozostawiają w portfelu łuski karpia "na szczęście".

Mateusz Nowowiejski
mateusz.nowowiejski@bialystokonline.pl

1269 osób online
Wersja mobilna BiałystokOnline.pl
Polityka prywatności | Polityka cookies
Copyright © 2001-2024 BiałystokOnline Sp. z o.o.
Adres redakcji: ul. Sienkiewicza 49 lok. 311, Białystok, tel. 85 746 07 39