Józef Czechowicz. Fotografie

wernisaż/wstęp wolny: 11.07.2025 (piątek) 
godz.17:00
miejsce: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku, ul. Wiktorii 5
czas trwania wystawy: 11.07 – 17.08.2025
bilet wstępu poza wernisażem: 8 zł (normalny), 4 zł (ulgowy); w każdą niedzielę wstęp wolny

Jan Bułhak określił go mianem pierwszego wileńskiego fotografa-pejzażysty oraz prekursora fotografii ojczystej – Józef Czechowicz ceniony był już przez współczesnych. Jako pierwszy wyruszył w plener, by fotografować widoki Wilna, które pokochał jak rodzinne miasto. Józef Czechowicz osiedlił się w Wilnie około 1865 roku, choć wcześniej działał w innych miastach: Lublinie, Warszawie, Kijowie, Witebsku. Był członkiem Francuskiego Towarzystwa Fotograficznego. Pozostawił po sobie kilkaset fotografii o wysokiej wartości artystycznej, stanowiących jednocześnie bezcenny dokument fotograficzny przeszłości Wilna. Fotografowanie urokliwych krajobrazów Wileńszczyzny stało się jego misją. Było to karkołomne zadanie, ponieważ technika mokrego kolodionu wymagała zabrania ze sobą szklanych negatywów, światłoczułych emulsji, chemii do wywołania zdjęć, a także prowizorycznej ciemni w postaci namiotu.

Ekspozycja prezentuje szeroki przekrój twórczości fotograficznej artysty: najpiękniejsze widoki Wilna – panoramy, sceny uliczne oraz najważniejsze zabytki wraz z ich otoczeniem, a także znakomite fotografie wnętrz wileńskich kościołów i okolic miasta. Pejzaże, z których tak słynął, zostaną uzupełnione o portrety z kręgu bliskich mu osób pozwalające lepiej poznać historię jego życia.

Oprócz zdjęć na wystawie obecne są obrazy Ludomira i Wincentego Sleńdzińskich pokazujące związki rodziny Sleńdzińskich z Józefem Czechowiczem (Ludomir, późniejszy dziekan Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie, urodził się w domu Czechowicza. Matka malarza, Anna, wcześniej związana z Czechowiczem, po jego śmierci prowadziła zakład fotograficzny i korzystała z jego negatywów w rozpowszechnianiu fotografii Wilna).

Kuratorzy: Dainius Junevičius, Elżbieta Korol

Dr Dainius Junevičius jest litewskim historykiem fotografii, autorem książek i kuratorem wystaw fotograficznych. Specjalizuje się w historii fotografii na Litwie w XIX w. Polscy czytelnicy mogą zapoznać się z tłumaczeniem książki jego autorstwa „Abdon Korzon – pierwszy fotograf Wilna” (DiG, 2022) i katalogiem wystawy „Odnalezione obrazy. Fotoestetyka hrabiego Benedykta Henryka Tyszkiewicza (1852–1935)” (wraz z dr Małgorzatą Marią Grąbczewską, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, 2024).