Kultura i Rozrywka

Jak żyło się w PRL-u? Fotograficzny wehikuł czasu

2014.03.26 00:00

Rok 1973. Edward Gierek, I sekretarz KC PZPR i Piotr Jaroszewicz, prezes Rady Ministrów, w tym samym momencie spoglądają na zegarki. Bogdan Łopieński robi jedną z ikonicznych fotografii epoki PRL.

To tylko jedna z ponad 50 fotografii Bogdana Łopieńskiego, które po raz pierwszy można obejrzeć w Białymstoku. Wystawa "Był sobie PRL" jest czynna w Muzeum Rzeźby Alfonsa Karnego do 15 kwietnia.

Na tych panów już czas

Swoje najbardziej znane zdjęcie autor zatytułował "Przyspieszajmy obywatele". Mimo że dostało I nagrodę w konkursie fotografii prasowej, nie można go było publikować. Cenzura nie zgadzała się na takie "niepoważne" ujęcie przywódców. Redaktorzy nie wiedzieli jednak, co robić, gdyż wyniki ogłoszono już w prasie.

- Zwrócili się do sekretarzy Gierka, ale oni nie odważyli się sami decydować. Ostatecznie sam Gierek wyraził zgodę na publikację zdjęcia - wspomina Bogdan Łopieński.
Ruszyła lawina. Zdjęcie opublikowano około 200 razy, w wielkich formatach noszone było podczas pochodów 1-majowych. Ludzie nadali mu inny tytuł: "Na nas już czas".

Codzienność PRL-u: śmieszna i straszna

Na wystawie prezentowanych jest ponad 50 fotografii, które dokumentują PRL-owską rzeczywistość. Elektryfikacja kolei, turystyka w Puszczy Białowieskiej, tłumy na Grabarce, zima stulecia w 1969 roku, Warszawa z Pałacem Kultury i Nauki i winda na osiedlu "Za Żelazną Bramą".

Artysta zapisał sceny śmieszne i smutne. Siermiężną rzeczywistość utrwalił w fotogramach, które nie tylko swoją kompozycją, ale również i treścią skłaniają do refleksji.

Poczet osób niezwykłych

Łopieński jest też autorem niezwykłej galerii portretów. Dzisiaj jego prace tworzą historyczny zapis polskiej rzeczywistości II połowy XX w. Są to portrety ludzi zwykłych i sławnych, wybitnych twórców sztuki i tych, którzy wpływali na bieg wydarzeń w ówczesnej Europie. Beata Tyszkiewicz, Sławomir Idziak, Roman Polański, Czesław Niemen, Andrzej Wajda, Lech Wałęsa, Jan Paweł II - to tylko wybrane sportretowane postaci.

Bogdan Łopieński pochodzi z rodziny znanych brązowników. Ukończył warszawski AWF, był trenerem narciarstwa, studiował też w Szkole Filmowej w Łodzi. W latach 1969-1973 r. współpracował z miesięcznikiem "Fotografia". Był też fotoreporterem miesięcznika "Polska", tygodnika "Świat" i "Perspektywy".