Nie żyje prof. Alina Kowalczykowa – doktor honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku

Fot: UwB

Jak informuje Uniwersytet w Białymstoku – zmarła  wybitna znawczyni literatury polskiego i europejskiego romantyzmu - prof. dr hab. Alina Kowalczykowa.

Profesor była bardzo znaną osobowością nie tylko w białostockim środowisku filologicznym. Pochodziła z warszawskiej rodziny Lorentzów, jej ojciec - prof. Stanisław Lorenz był dyrektorem Muzeum Narodowego w latach 1936–1982.

Alina Kowalczykowa zajmowała się badaniami literatury XIX i XX wieku. Była też lubianym pedagogiem i świetnym organizatorem. Kolekcjonowała rękopisy pisarzy i stworzyła Muzeum Żeromskiego w Konstancinie. Zachwycała się polskim i europejskim Romantyzmem, dużo pisała o tej epoce. Jak informuje UwB "Nie ma w Polsce uczelni lub szkoły, gdzie Jej nazwisko nie było znane". Do jej najbardziej znanych prac należą: Romantyczni szaleńcy (habilitacja z 1976 roku), wielokrotnie wznawiany, stworzony wraz prof. Józefem Bachórzem "Słownik literatury polskiej XIX wieku" (1989), monografie, np. "Piłsudski i tradycja" (1991), "Słowacki" (1994), "Dramat i teatr romantyczny" (1997), "Świadectwo autoportretu" (2008), prace varsavianistyczne, takie jak "Warszawa romantyczna" (1987), antologie: "Manifesty romantyzmu 1790–1830" (1977), "Idee programowe romantyków polskich" (1991). Te i liczne inne prace stały się klasyką dorobku polskiej humanistyki.

Ulubionymi pisarzami Kowalczykowej byli: Juliusz Słowacki, Antoni Malczewski, Adam Mickiewicz, Zygmunt Krasiński, Stefan Żeromski, Antoni Słonimski, Aleksander Wat. W ostatnich latach życia profesor zajmowała się porządkowaniem dorobku oraz wspomnień swojego ojca – prof. Lorentza.

Warto także podkreślić, że w stanie wojennym była kolporterką prasy codziennej. W okresie burzliwych przemian powołała Stowarzyszenie Nauczycieli Humanistów "Prowincja". W organizowanych obozach i kursach uczestniczyli najaktywniejsi nauczyciele z całego kraju. Wykładowcami byli m.in. Andrzej Wajda, Krzysztof Zanussi, Michał Głowiński, Julia Hartwing, Jerzy Jedlicki czy Jerzy Radziwiłowicz.

Kolwalczykowa zasłynęła także dla Białegostoku. Wielokrotnie pojawiała się nie tylko na uczelni, ale i w Galerii Sleńdzińskich czy Książnicy Podlaskiej. Recenzowała doktoraty, a także aktywnie wspierała sprawy dotyczące Białegostoku. Jak informuje uczelnia "położyła wielkie zasługi, kiedy Wydział Filologiczny starał o uprawnienia do doktoryzowania. Jej osobista interwencja pozwoliła nadać tej sprawie korzystny bieg". Przez wiele lat publikowała w czasopiśmie "Bibliotekarz Podlaski".

11 kwietnia 2018 roku profesor Alina Kowalczykowa została z inicjatywy białostockiego środowiska literaturoznawczego uhonorowana tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu w Białymstoku.