Biznes

Podwyżki uderzają w podstawowe produkty. Tłuszcze i nabiał na czele

2025.09.29 08:00

Sierpniowy raport „Indeks Cen w Sklepach Detalicznych” potwierdza, że konsumenci nadal płacą coraz więcej za podstawowe zakupy. Najmocniej drożeją artykuły tłuszczowe – masło, olej i margaryna. W czołówce podwyżek znalazły się także używki, owoce, słodycze oraz nabiał.

Rekordowe wzrosty cen tłuszczów

W sierpniu najszybciej rosły ceny tłuszczów. Margaryna podrożała o niemal jedną czwartą, masło o ponad 17%, a olej o 12%. To kontynuacja trendu obserwowanego w poprzednich miesiącach, gdy dynamika podwyżek wynosiła ponad 14–15%.

Analitycy wskazują, że głównym powodem jest sytuacja na globalnych rynkach. Z jednej strony rośnie zapotrzebowanie na oleje roślinne, m.in. ze strony sektora energetycznego, a z drugiej – spada ich produkcja. Dodatkowym czynnikiem jest decyzja Indonezji o zwiększeniu udziału biopaliw w transporcie.

Jednak niektóre prognozy dają powody do umiarkowanego optymizmu. Ceny masła mogą zacząć spadać dzięki poprawie podaży w Nowej Zelandii i osłabionemu popytowi. Wciąż jednak jest to jedna z najbardziej wrażliwych kategorii na zmiany na rynkach międzynarodowych.

Używki coraz droższe – kawa w centrum uwagi

Drugie miejsce w zestawieniu zajęły używki, droższe średnio o 11,7% rdr. Na wynik tej kategorii najmocniej wpłynęła kawa – jej cena wzrosła o 26% w przypadku kawy mielonej i o 20% w przypadku rozpuszczalnej.

Rynek kawy od dłuższego czasu mierzy się z poważnymi problemami podażowymi. Niekorzystne warunki pogodowe, takie jak susze i nadmierne opady, mocno ograniczyły zbiory. Do tego dochodzą wysokie ceny na światowych giełdach oraz działalność spekulantów. Eksperci podkreślają, że trend wzrostowy może się utrzymać, bo na sytuację wpływają także zmiany klimatyczne i złożone łańcuchy dostaw.

Owoce: ceny wbrew sezonowi

Na trzecim miejscu w rankingu znalazły się owoce, które zdrożały o 11,6% rdr. To zaskakująco wysoki wynik, biorąc pod uwagę, że sierpień to okres zbiorów.

Ekonomiści zwracają uwagę, że choć tegoroczne zbiory w Polsce są lepsze niż rok temu, nie wystarczyło to, by zatrzymać wzrosty cen. Na rynek coraz silniej wpływają zmiany klimatu oraz koszty importu owoców, które nie są produkowane lokalnie. W efekcie konsumenci płacą więcej nawet wtedy, gdy sezonowo ceny powinny spadać.

Słodycze i nabiał: nie widać ulg dla konsumentów

Słodycze i desery, które jeszcze miesiąc wcześniej nie były w czołówce drożyzny, w sierpniu podrożały o 9,6% rdr. To efekt m.in. ograniczenia promocji w sieciach handlowych. Choć na światowych rynkach kakao nieco potaniało, w sklepach wciąż sprzedawane są produkty wytworzone z surowca kupowanego w czasach rekordowych cen.

Nabiał również zdrożał – średnio o 7,6% rdr. Głównym czynnikiem były drożejące jaja, których podaż mocno ograniczyła ptasia grypa. Do tego dochodzą rosnące koszty produkcji mleka oraz wynagrodzenia w sektorze. W rezultacie nabiał pozostaje jedną z kategorii, które systematycznie obciążają domowe budżety.

Inne produkty też w górę

Podwyżki objęły także napoje bezalkoholowe (+6,6%), ryby (+6,2%), pieczywo (+5,5%), mięso (+5,3%) oraz wędliny (+5,2%). Niewielkie wzrosty zanotowano w przypadku dodatków spożywczych (+3,9%), środków higieny osobistej (+3,9%) oraz warzyw (+3,8%).

Eksperci przewidują, że w kolejnych miesiącach mięso może awansować wyżej w zestawieniu. Na światowych rynkach rośnie popyt na wołowinę, zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych i Chinach, co będzie mieć przełożenie na polskie sklepy.

Nieliczne spadki cen

Pozytywnym sygnałem dla konsumentów jest fakt, że cztery kategorie produktów potaniały. Najbardziej karmy dla zwierząt – o 2,7% rdr. To efekt stabilizacji rynku surowców i ostrej konkurencji cenowej między producentami.

Tańsze są także artykuły dla dzieci (-2,4%), chemia gospodarcza (-1,1%) oraz produkty sypkie, takie jak cukier i mąka (-0,3%). W tym przypadku decydujące okazały się dobre plony i spadające ceny surowców na giełdach światowych.