Rzeź w Siemiatyczach, wysadzenie pociągu w Czyżewie. Pokaże to wystawa "Opór 1863"

Fot: Muzeum Podlaskie w Białymstoku

Atak powstańców na transport kolejowy w Czyżewie

Ekspozycja "Opór 1863. Podlasie w Powstaniu Styczniowym" w Muzeum Historycznym w Białymstoku przybliży historię niepodległościowego zrywu na terenie dzisiejszej północno-wschodniej Polski.

"Prezentuje udział mieszkańców Podlasia w toczonych wówczas walkach, aktywność ludności przy wspieraniu powstańców oraz represje, które miały miejsce na Podlasiu po powstaniu. Można na niej zobaczyć zabytki związane z walkami na Podlasiu, które zostały umieszczone w szerszym kontekście ziem polskich pod zaborem rosyjskim" - zapowiadają kuratorzy wystawy.

Jak podkreślają autorzy ekspozycji, Podlasie było bardzo istotnym obszarem zarówno działalności niepodległościowej przed powstaniem, jak również walk w czasie jego trwania. Zajęcie tego obszaru, a przede wszystkim uzyskanie poparcia miejscowej ludności pozwoliłoby odciąć wojska carskie w Królestwie Polskim od posiłków, a także od zaopatrzenia dostarczanego koleją Warszawsko-Petersburską, idącą między innymi przez Białystok.

Już pierwsze dni powstania ukazały znaczenie Podlasia dla władz powstańczych. Połowa ataków na garnizony rosyjskie miała miejsce na Podlasiu i Augustowszczyźnie. Trzy z nich – w Surażu, Kodniu i Łomazach – zakończyły się sukcesem. W późniejszym okresie powstania na Podlasiu miały miejsce jedne z największych potyczek powstania, w których walczyło po kilka tysięcy polskich żołnierzy: pod Węgrowem 3 lutego 1863 r. i pod Siemiatyczami 6 i 7 lutego 1863 r.

Na wystawie zostanie zaprezentowanych wiele unikatowych eksponatów związanych z działalnością powstańców styczniowych. Jednym z ciekawszych obiektów jest matryca do druku banknotów powstańczych o nominale 25 zł. Do dzisiejszych czasów nie zachował się żaden z wydrukowanych na niej banknotów. Nigdy też nie trafiły one do obiegu. Drukowano je we Francji i zniszczono po klęsce powstania. Na ekspozycji pojawią się również wycinki z zagranicznych gazet, jak choćby ten z francuskiego "Le Monde Illustré", przedstawiający atak powstańców na transport kolejowy w Czyżewie. Będzie można zobaczyć też liczne fotografie, m.in. ks. Józefa Bąkowskiego, proboszcza białostockiej fary, na którego plebanii mieściła się drukarnia, z której wychodziły nawołania do zbrojnej walki. Wokół starej fary, gromadzili się liderzy powstania.

Kuratorami wystawy są dr Krzysztof Kossakowski i Paweł Okołot. Wernisaż odbędzie się w najbliższy czwartek (18.06) o godz. 18.00. Ekspozycje będzie można oglądać do końca roku.

Zainteresowani szerszą historią powstania styczniowego na Podlasiu koniecznie powinni wybrać się na oprowadzanie kuratorskie po wystawie. Odbędzie się ono w najbliższą niedzielę (18.06) o godz. 13.00. Szczegóły nt. zapisów: Oprowadzanie kuratorskie po wystawie "Opór 1863. Podlasie w Powstaniu Styczniowym".