Sztuka współczesna wobec fenomenu Jana Pawła II. Promocja albumu w Arsenale

Fot: materiały organizatora

Tytuł został zaczerpnięty z profetycznego wiersza Juliusza Słowackiego "Słowiański papież"

- Projekt wystawy narodził się w Domu Pracy Twórczej w Wigrach, instytucji która przez ostatnie 30 lat mieściła się w Pokamedulskim Zespole Klasztornym. Od 1999 roku, gdy Jan Paweł II odwiedził miejsce z pielgrzymką, w tym miejscu spotkały się dwie tradycje: sztuka współczesna i kult polskiego papieża. Dziś przyjeżdżają tu autokary pielgrzymów, chcących zobaczyć pokój, w którym spał. Okolica pokryta jest siecią szlaków turystycznych imienia JP II. Można kupić kremówki, żółte znaczki, żółte czapeczki z daszkiem. Paradoksalnie, sztuka współczesna spotyka się tu z prowincjonalną polską religijnością - wyznaje Agnieszka Tarasiuk, dyrektor Domu Pracy Twórczej w Wigrach.

Wystawa miała dotyczyć nie tyle osoby Karola Wojtyły, co artystycznych, a także społecznych reakcji na jego pontyfikat i rodzący się kult. Wątki papieskie okazały się przedziwnym przewodnikiem po meandrach polskości, prowadząc artystów od wiejskiej sielanki Polski wschodniej, fotografowanej przez Igora Omuleckiego, przez rozgoryczenie bezrobotnych robotników likwidowanej Stoczni Gdańskiej, z którymi pracował Hubert Czerepok, po katastrofę smoleńską obecną w pracy Piotra Wysockiego "Czuwaj".

Nad programem wystawy pracował zespół kuratorski złożony z przedstawicieli różnych dyscyplin: Tadeusz Bartoś - filozof, autor książki "Jan Paweł II. Analiza krytyczna", Sarmen Beglarian - niezależny kurator sztuki współczesnej, Sebastian Cichocki - kurator Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Roman Pawłowski - krytyk teatralny, dziennikarz.
 
Twórcy wystawy "Otwarty tron - sztuka współczesna wobec fenomenu Jana Pawła II" chieli pokazać ikoniczne prace polskich artystów, które powstały na ten temat w ciągu ostatnich 20 lat, między innymi Rafała Bujnowskiego, Piotra Uklańskiego czy Roberta Rumasa. Stworzono również materiały filmowe mówiące o społecznych reakcjach na sztukę o Janie Pawle II.
Poza kanonem współczesnych sztuk wizualnych uwzględniono także sztukę nieprofesjonalną czyli różnego rodzaju pamiątki prace zawodowych artystów wykonane na zamówienie oficjalnej propagandy - pomniki, portrety, sztuki teatralne.

- Naszą intencją nie były działania obraźliwe czy prześmiewcze. Zdajemy sobie jednak sprawę, iż sam namysł krytyczny będzie przez część środowisk religijnych odebrany jako obrazoburczy atak. Chcieliśmy zamanifestować, że wolno nam myśleć. Także na temat Papieża Polaka. Minister Kultury zdecydował się zwrócić zajmowane przez Dom Pracy Twórczej budynki Kościołowi. Powstaje tu centrum przemysłu pielgrzymkowego, miejsce kultu Papieża Polaka, a nasza wystawa została bezdomna - stwierdza Tarasiuk.

W związku z tym kuratorzy postanowili pokazać ją w formie albumu z reprodukcjami wspomnianych prac oraz cyklem fotografii Igora Omuleckiego, wykonanych na rzecz projektu w 2010 roku w Wigrach, Rzymie i Warszawie. Wydawnictwo zawiera również eseje kuratorów wystawy analizujące wątki papieskie w teatrze współczesnym czy w świecie muzycznym.

Promocja albumu i dyskusją wokół tematów w nim zawartych odbędzie się 7 listopada, w poniedziałek w Galerii Arsenał w ramach cyku "Czy sztuka jest potrzebna i dlaczego?". Początek spotkania o godz. 18. Wstęp wolny.

oprac. mat. organizatora