Aktualności

Zbezczeszczenie pochówku i zniszczenie zabytku - konserwator ws. cmentarzyska

2020.08.26 17:06

Podlaska konserwator zabytków twierdzi, że w Białogórach mogło dojść nie tylko do zbezczeszczenie miejsca pochówku staroobrzędowców, ale także do zniszczenia zabytku. Sprawę działki, która w planach właścicieli miała być przeznaczona na miejsce wypoczynku bada prokuratura.

Prokuratura Rejonowa w Sejnach sprawdza, czy właściciele działki we wsi Białogóry w powiecie sejneńskim zbezcześcili miejsce pochówku. Mieli prowadzić prace ziemne i zagospodarowywać teren, na którym znajduje się cmentarz. Oni sami zapewniają, że nie mieli pojęcia, iż działka, którą kupili w maju z myślą o rekreacji to teren dawnego cmentarza. Co więcej, jest wydana przez gminę decyzja o warunkach zabudowy, która wprost wskazuje: "wymagania dotyczące ochrony dziedzictwa kulturowego – nie istnieją" (więcej pisaliśmy na ten temat: Huśtawka i altana na dawnym cmentarzysku. Właściciele: "Gdybyśmy wiedzieli...".

Nawet dwa zarzuty

- Mogło dojść, nie tylko do zbezczeszczenia miejsca pochówku staroobrzędowców, ale także do zniszczenia zabytku, co obecnie weryfikują organa ścigania - mówi podlaska wojewódzka konserwator zabytków prof. Małgorzata Dajnowicz, która w środę oficjalnie odniosła się do sprawy. To służby konserwatorskie złożyły zawiadomienie do prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa zniszczenia zabytku.

18 sierpnia pracownik delegatury w Suwałkach Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku dokonał oględzin cmentarza w Białogórach. Sporządził dokumentację, w tym fotograficzną, potwierdzającą możliwość uszkodzenia zabytku w wyniku prac budowlanych związanych z położeniem linii kablowej. O pozwolenie na nie nie występowano do Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Właściciel działki, na której znajduje się cmentarz staroobrzędowców, już otrzymał od WKZ w Białymstoku informację ustną oraz pisemną (w tym kopię karty ewidencyjnej zabytku wraz z lokalizacją cmentarza będącego pod ochroną), dotyczącą form ochrony formalno-prawnej cmentarza staroobrzędowców w Białogórach. Informacje te Urząd Gminy Giby miał cały czas.

Gmina wiedziała, że to zabytkowy cmentarz

- Urząd Gminy Giby posiada stosowną wiedzę co do miejsc ochrony konserwatorskiej na terenie gminy, w tym o włączeniu od 1991 r. w wojewódzkiej ewidencji zabytków cmentarza staroobrzędowców we wsi Białogóry - zapewnia Małgorzata Dajnowicz.

Konserwator przypomina, że Gmina w 2010 r. przesłała do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku weryfikację zabytków nieruchomych z terenu gminy, wśród nich wskazując jednoznacznie cmentarz staroobrzędowców w Białogórach (nr ew. zabytku 21).

- Wbrew obiegowym opiniom i aktualnym doniesieniom z przestrzeni publicznej Urząd Gminy Giby dysponuje pełną i rzetelną wiedzą co do umiejscowienia cmentarza staroobrzędowców w Białogórach, także form jego ochrony, zabytku od lat włączonego do wojewódzkiej ewidencji zabytków - podkreśla Małgorzata Dajnowicz.

Prawdopodobnie będzie szersza ochrona

Konserwator zapowiedziała, że nie wykluczone, iż cmentarz obejmie szerszą ochroną.

- Rozważane jest (analizując materiał dowodowy) podjęcie dalszych kroków zmierzających do objęcia najwyższą ochroną włączonego do WEZ cmentarza staroobrzędowców w Białogórach, jaką jest wpisanie obiektu do rejestru zabytków, a także do ewentualnego rozszerzenia obszaru ochrony konserwatorskiej cmentarza staroobrzędowców w Białogórach - poinformowała media.