Koncert oratoryjny w Operze i Filharmonii Podlaskiej

Przejmujący „Kadysz” Krzysztofa Pendereckiego oraz po raz pierwszy w Białymstoku XIII Symfonia „Babi Jar” Dymitra Szostakowicza zabrzmią w piątek 24 stycznia na Dużej scenie Opery i Filharmonii Podlaskiej przy ulicy Odeskiej 1. To wyjątkowy koncert związany z wyjątkowym dniem.

27 stycznia przypada Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holocaustu. Dzień ten ustanowiło w 2005 roku Zgromadzenie Ogólne ONZ, by uczcić pamięć ofiar pochodzenia żydowskiego, pomordowanych w czasie II wojny światowej przez nazistowskie Niemcy. Datę obchodów wyznaczono na 27 stycznia – w rocznicę wyzwolenia obozu Auschwitz-Birkenau w 1945 roku.

„Kadysz” skomponował Krzysztof Penderecki w 2009 roku na 65. rocznicę likwidacji przez Niemców Getta Łódzkiego. W tzw. Litzmannstadt Ghetto uwięziono w 1940 roku 140 tysięcy żydowskich mieszkańców Łodzi. W utworze, którego tytuł pełny brzmi: „Kadysz Łódzkim Abramkom, którzy chcieli żyć. Polakom, którzy ratowali Żydów” kompozytor chciał oddać cześć wszystkim zamordowanym i umęczonym, tym, którzy przeżyli to piekło, ale także tym, którzy ratowali Żydów.
W pierwszej części utworu wykorzystano wstrząsające fragmenty poezji 15-letniego Abrama Cytryna, który trafił do Auschwitz w jednym z ostatnich transportów. Druga część składa się z tekstów starotestamentowych. Usłyszymy m.in. fragmenty Lamentacji Jeremiasza i jego żądanie kary dla prześladowców. Ukojenie przynosi część trzecia przeznaczona na chór męski przypominająca archaiczne, spokojne modlitwy żałobne. Finał w języku aramejskim przywołuje słowa Kadiszu i brzmi jak oryginalny śpiew kantora w synagodze. Żałobną modlitwę zaśpiewa kantor Alberto Mizrahi. Urodzony w Grecji tenor Alberto Mizrahi jest jednym z wiodących interpretatorów muzyki żydowskiej w świecie. Jest hazzanem historycznej synagogi Anshe Emet w Chicago. Swoim śpiewem porusza publiczność na całym świecie w recitalach, koncertach symfonicznych i operach. Jego repertuar obejmuje dzieła w dziewięciu językach.
W rolę narratora wcieli się Olgierd Łukaszewicz – utalentowany aktor teatralny i filmowy.

W programie piątkowego koncertu także Maxa Brucha „Kol Nidrei". Niemiecki kompozytor epoki romantyzmu był protestantem. Melodię i tekst modlitwy poznał dzięki nawiązaniu przyjaźni z rodziną Lichtensteinów i należącym do niej kantorem. Zafascynowany pięknem modlitwy, Max Bruch zaczął własne studia nad muzyką hebrajską i napisał najbardziej znane (obok Koncertu skrzypcowego g-moll) dzieło.

Po przerwie zaś zabrzmi monumentalna XIII Symfonia Dymitra Szostakowicza zatytułowana „Babi Jar”. To utwór wyjątkowy i specjalny na tę okazję – podkreśla kierownik muzyczny OiFP Michał Klauza. Babi Jar to miejsce na przedmieściach Kijowa, w którym hitlerowcy w 1941 roku mordowali Żydów. To też tytuł wiersza Jewgienija Jewtuszenki. Wiersz powstał, gdy poeta odwiedził zbiorowy grób pomordowanych. Wieść o miejscu kaźni ukrywana była przez radzieckie władze, które obawiały się ujawnienia faktu grzebania tam wcześniej swoich ofiar. Dlatego XIII Symfonia Szostakowicza, zaczynająca się poezją o Babim Jarze, została zakazana zaraz po prawykonaniu 18 grudnia 1962.

Podczas koncertu wystąpią:

Orkiestra Opery i Filharmonii Podlaskiej
Chór Męski Opery i Filharmonii Podlaskiej
Michał Klauza – dyrygent
Szymon Stępka – wiolonczela
Izabela Matuła – sopran
Alberto Mizrahi – tenor
Bogdan Makal – bas
Violetta Bielecka – przygotowanie chóru

W programie:
M. Bruch – „Kol Nidrei” op. 47
K. Penderecki – „Kadysz”
D. Szostakowicz – XIII Symfonia b-moll op. 113 „Babi Jar”

Godz. 19.00 (duża scena)
Bilety: 40zł normalny, 32zł ulgowy, 20zł studencki, 15zł szkolny, 15zł wejściówka normalna, 10zł wejściówka ulgowa.

Patronat medialny
Portal Miejski BiałystokOnline