Aktualności

Władze Białegostoku są zainteresowane odrestaurowaniem pomnika-kopuły, który symbolizuje spalony w 1941 roku żydowski dom modlitwy.

Dwa miesiące na wykonanie zleconych prac

Termin składania ofert mija 6 czerwca. Wykonawca ma dwa miesiące na wykonanie niezbędnych prac wyszczególnionych w przetargu. Magistrat szuka podmiotu, który podejmie się odnowienia otoczenia pomnika oraz oczyści, odmaluje i zabezpieczy konstrukcję. Przewidziano też montaż tablic oraz umieszczenie informacji o twórcach pomnika.

Pomnik-kopuła upamiętnia wydarzenia z 1941 roku

Wielka Synagoga, powstała na początku XX wieku przy ulicy Bożniczej (obecnie Suraskiej). W okresie międzywojennym uchodziła za najokazalszą synagogę w mieście. Została wybudowana według projektu Samuela J. Rabinowicza. Była to świątynia reformowana, w której kobiety modliły się obok mężczyzn, choć na osobnych galeryjkach. W okresie międzywojennym, podczas świąt i uroczystości państwowych, w synagodze grała orkiestra Gimnazjum Hebrajskiego.

O wydarzeniach z 27 czerwca 1941 roku, przypomina dziś pomnik w kształcie kopuły zniszczonej bożnicy, odsłonięty w miejscu, gdzie przed laty stała synagoga. Jego fundatorami byli białostoccy Żydzi z całego świata. Tablica pamiątkowa głosi: "Święty nasz wspaniały przybytek stał się pastwą ognia, 27 czerwca 1941 r. 2000 Żydów niemieccy mordercy spalili w nim żywcem".

Hitlerowcy zapędzili do budynku Wielkiej Synagogi mężczyzn i chłopców narodowości żydowskiej i podpalili budynek. Do tych, którzy próbowali się bronić lub uciec, strzelali. Szacuje się, że w płomieniach zginęło od 700 nawet do 2,5 tys. osób. Kilkanaście osób uratował polski dozorca, Józef Bartoszko, który otworzył tylne drzwi budynku.

To wydarzenie było początkiem eksterminacji ludności żydowskiej w Białymstoku. W pamięci mieszkańców miasta zapisało się jako „czarny piątek”.

Jak powiedział PAP zastępca prezydenta miasta Rafał Rudnicki, władzom zależy na upamiętnianiu miejsc związanych z historią Białegostoku sprzed II wojny światowej, czyli też tych związanych ze społecznością żydowską. "Stąd też przetarg na odnowienie Pomnika Wielkiej Synagogi, miejsca niezwykle ważnego" - zaznaczył Rudnicki.



Synagoga przy ulicy Bożniczej w czasach świetności Źródło: Wikipedia

Kto będzie usuwać martwe zwierzęta w Białymstoku? Jedna firma chce ponad 1,2 mln zł

Tęczowe parasolki wrócą nad ul. Kilińskiego. Miasto szuka wykonawcy

Białystok szykuje się na święta. Trwają poszukiwania wykonawcy iluminacji

Na Rynku Kościuszki pojawią się nietypowe ławki. Miasto szuka wykonawcy

Awantury i hałas przy cmentarzu na Leśnej Dolinie. Czy miasto zareaguje?

Seniorki zaginęły podczas spacerów. Policja uratowała im życie