Aktualności

Początek końca społeczności żydowskiej w Białymstoku. Rocznica Spalenia Wielkiej Synagogi

2023.06.27 17:24

82 lata temu, a dokładnie 27 czerwca 1941 r., Wielka Synagoga, znajdująca się w centrum Białegostoku została spalona, a wraz z nią cała żydowska dzielnica. Ten dzień powszechnie został nazwany "Krwawym Piątkiem", gdyż to wtedy zginęły setki, a według niektórych szacunków nawet tysiące Żydów.

W tegoroczną rocznicę spalenia Wielkiej Synagogi w Białymstoku, odbyła się uroczystość upamiętniająca to wydarzenie. Pod pomnikiem Wielkiej Synagogi zgromadzili się przedstawiciele władz miasta i regionu, reprezentanci stowarzyszeń kultury i historii żydowskiej z Białegostoku, a także grupa mieszkańców naszego miasta. Uroczystość rozpoczęła się wspólnym odśpiewaniem hymnu Rzeczypospolitej Polskiej.

- Wszyscy zgromadzeni w tym miejscu są tutaj, aby uczcić 82. rocznicę spalenia Wielkiej Synagogi. Jest to rocznica jednego z najbardziej dramatycznych wydarzeń w dziejach naszego miasta, czyli zniszczenia przez Niemców białostockiej Wielkiej Synagogi. Dzisiaj po raz kolejny mamy okazję wspólnie oddać hołd ofiarom tej zbrodni, która stała się początkiem końca żydowskiej społeczności Białegostoku - powiedział Tadeusz Truskolaski.

Prezydent podkreślił, iż wydarzenie z czerwca 1941 r. uświadomiło wszystkim, że ofiarami terroru mieli być nie tylko ludzie, ponieważ zniknąć miała także cała kultura żydowska i pamięć o żydowskim Białymstoku. Uroczystość według prezydenta miasta jest hołdem oddawanym ofiarom jako dowód naszej czci i pamięci.

Łukasz Prokorym, przewodniczący rady miasta Białegostoku zwrócił uwagę na konieczność uczenia się na błędach przeszłości i dążenia do budowania społeczeństwa, w którym nie ma miejsca dla uprzedzeń i nienawiści, które prowadzą do takich tragedii.

- Spalenie Wielkiej Synagogi było wynikiem nienawiści i ideologii, które dzielą społeczeństwo. To ważne, abyśmy nigdy nie zapomnieli o przeszłości i stawali w obronie równości, tolerancji i wspólnoty - podkreślił Łukasz Prokorym.

Padły także słowa na temat potrzeby utrzymania trwałego pokoju, który obecnie na kontynencie europejskim stoi pod znakiem zapytania.

- Nie chcemy, by takie zbrodnie się powtórzyły. Wszyscy niestety widzimy, że to jest kwestia bardzo aktualna. Dzisiaj pokój w Europie nie jest czymś oczywistym, dlatego musimy razem pamiętać o tym, co się stało - mówił Lorenz Barth, kierownik Departamentu Kultury Ambasady Republiki Federalnej Niemiec w Polsce.

Uroczystość zakończyła się złożeniem wieńców kwiatów przy pomniku Wielkiej Synagogi przez m.in. przedstawicieli władz miasta, stowarzyszeń kultury i historii żydowskiej z Białegostoku.

W ramach rocznicy, zaplanowane są także wydarzenia towarzyszące. W planie są m.in.: Diaporama Wielkiej Synagogi w Białymstoku, spotkanie autorskie poświęcone książce "Skarby. Poszukiwacze i strażnicy żydowskiej pamięci" i koncert "Jidyszland. Pieśni żydowskie z Podlasia".

Więcej informacji: 80. rocznica Powstania w Getcie Białostockim, Pokaz multimedialny/diaporama: Wielka Synagoga w Białymstoku 1913–1941