Aktualności

Porwała ich wojenna zawierucha. Teraz nieśmiertelniki żołnierzy z Podlasia są do odebrania

2018.04.24 07:41

Kilka nieśmiertelników należących do żołnierzy z naszego regionu czeka na odebranie. Poszukiwani są krewni Michała Gierasimiuka, Wacława Nierodko, Józefa Stawowskiego, Jana Pozniaka, Nysela Cypina oraz Motela Łasowicza.

Poszukiwania zmarłych i żywych

Wszystko zaczyna się od panów z wykrywaczami metali, którzy przeczesują różne miejsca i znajdują na terenie całego kraju oraz poza jego granicami, tzn. tam, gdzie była Polska do 1939 r. (m.in. w okolicach Lwowa, Wilna, Grodna), nieśmiertelniki.

- Nieśmiertelniki trafiają do mnie, a właściwie zwracają się z nimi do mnie "detektoryści", którzy traktują te "blaszki" z wielkim szacunkiem. Niemal jak relikwie - mówi Dorota Bartoszewicz, która, w ramach realizacji swojej pasji, prowadzi na Facebooku profil "Ocalić od zapomnienia". - Niektórzy je kupują na aukcjach, by potem odnaleźć rodzinę i oddać im pamiątkę – dopowiada.

Kolejny etap to poszukiwania krewnych zmarłego żołnierza. Jeżeli nie ma takich osób (w połowie przypadków udaje się je odnaleźć), pamiątka trafia do muzeum.

- Na przykład nieśmiertelnik Jana Ziarko, żołnierza z Augustowa, znaleziono pod Kownem na Ukrainie. Odkupił go na Allegro jakiś chłopak i oddał do muzeum w Suwałkach. Zwykle nieśmiertelniki trafiają albo do muzeum w pobliżu miejsca odnalezienia, albo do miasta skąd był żołnierz – wyjaśnia Dorota Bartoszewicz. - Codziennie wpływają nowe prośby np. o pomoc w znalezieniu grobu, bo dziadek szedł z Syberii z Andersem i zmarł w Iranie – dodaje.

Nieśmiertelniki, które czekają na odbiór

Mimo upływu czasu los wielu osób nie jest jeszcze znany. Pod Andrzejewem w powiecie suwalskim znaleziono - w jednej dziurze - 150 nieśmiertelników oraz granat. Całe szczęście ten materiał wybuchowy wrósł w sosnę i nie eksplodował, gdy został poruszony szpadlem.

Warto wiedzieć, że w tym momencie trwają poszukiwania rodzin kilku żołnierzy z Podlasia. Mowa o Michale Gierasimiuku, który urodził się w 1910 r., był prawosławny i mieszkał na terenie powiatu białostockiego. Z tego samego powiatu pochodził też Wacław Nierodko, również wyznania prawosławnego, który urodził się w 1912 r. Przedwojenny powiat białostocki to również okolice zamieszkania katolika Józefa Stawowskiego, który pojawił się na świecie w 1912 r. Natomiast z powiatu wołkowyskiego, który przed II wojną światową należał do województwa białostockiego, a teraz jest to część Białorusi, byli katolik Jan Pozniak (rocznik 1908) oraz żydzi Nysel Cypin (rocznik 1916) i Motel Łasowicz (rocznik 1913). Ich krewni również mogą się zgłosić i odebrać pamiątki.