Rok 2023 będzie miał dwóch patronów. Wybrano ich poza podziałami politycznymi

Fot: Malwina Witkowska

Tablica upamiętniająca ppor. Zbigniewa Rećkę w Białymstoku

Ppor. Zbigniew Rećko ps. "Trzynastka"

Radni Prawa i Sprawiedliwości zgłosili kandydaturę podporucznika Zbigniewa Rećki ps. "Trzynastka" na zostanie patronem 2023 r.

Urodził on się w Białymstoku 7 marca 1923 r., gdzie ukończył szkołę podstawową i do chwili wybuchu II wojny światowej kontynuował naukę w Gimnazjum Męskim im. Józefa Piłsudskiego. W Białymstoku od młodzieńczych lat działał w harcerstwie.

"Działalność konspiracyjną rozpoczął w Bojowej Organizacji "Wschód". Wkrótce – z uwagi na dobrą znajomość języka niemieckiego – został skierowany przez organizację do pracy w białostockiej siedzibie Gestapo. Pracował tam jako tłumacz i wartownik. W październiku 1942 r. do aresztu trafili – na szczęście nierozpoznani – trzej członkowie Sztabu Okręgu AK Białystok oraz łączniczka. Zapadła decyzja o ich odbiciu, dowództwo organizacji wydelegowało do tego zadania Zbigniewa Rećko. W nocy uśpił on strażników aresztu alkoholem ze środkiem nasennym, wyprowadził więźniów i przekazał ich grupie osłonowej Armii Krajowej. Podczas ucieczki Zbyszka i łączniczkę zatrzymał uzbrojony niemiecki strażnik pocztowy, którego Rećko zlikwidował. Akcja uwolnienia trzech oficerów stała się sławna w całym kraju, a Zbigniew Rećko dostał za nią pierwszy Krzyż Walecznych" - czytamy w projekcie stanowiska rady.

Prowadził on walkę konspiracyjną aż do 11 października 1946 r., kiedy zginął w zasadzce plutonu operacyjnego MO w okolicy wsi Plewki k. Wysokiego Mazowieckiego. W chwili śmierci miał zaledwie 23 lata. Mimo młodego wieku był jednym z najdzielniejszych żołnierzy białostockiego okręgu Armii Krajowej.

W uznaniu zasług Zbigniewa Rećko w walce o wolną i niepodległą Polskę, w stulecie jego urodzin, rada Miasta Białystok ogłasza rok 2023 rokiem podporucznika Zbigniewa Rećki.

Za przyjęciem stanowiska zagłosowało 23 radnych. 4 radnych Koalicji Obywatelskiej nie oddało głosu, a jeden radny z PiS-u był nieobecny.

Bohaterscy Powstańcy Getta Białostockiego

Jeżeli chodzi o drugą kandydaturę, z ramienia miasta - wiceprezydent Rafał Rudnicki wystosował projekt stanowiska w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Bohaterskich Powstańców Getta Białostockiego.

Jak czytamy w piśmie, w sierpień 1943 r. był miesiącem, w którym przestała istnieć żydowska społeczność Białegostoku. Właśnie na sierpień 1943 r. okupanci niemieccy wyznaczyli termin ostatecznej likwidacji białostockiego getta, w którym w nieludzkich warunkach żyło kilkadziesiąt tysięcy osób z Białegostoku i okolic.

"W reakcji na niemieckie plany, 16 sierpnia wybuchło Powstanie w Getcie Białostockim. Był to największy - po warszawskim - zryw ludności żydowskiej przeciwko hitlerowskim zbrodniarzom. Plan powstańców zakładał przebicie się z miasta do Puszczy Knyszyńskiej, w przypadku zaś niepowodzenia - śmierć z bronią w ręku. Niewielkie i źle uzbrojone oddziały żydowskie nie miały szans w tym starciu" - czytamy w projekcie stanowiska.

Większość z bojowników getta zginęła w boju, przywódcy zrywu w obliczu klęski odebrali sobie życie.

"Ich walka była jednak przede wszystkim walką o pryncypia, takie jak ludzka godność. W nierównej walce powstańcy potrafili zachować i pozostawić jako nasze dziedzictwo opowieść o bohaterstwie, o humanistycznych wartościach, o wielokulturowej i wielowyznaniowej tożsamości, które przetrwały czas Zagłady" - informuje wiceprezydent.

W roku 2023 mija 80 lat od tych wydarzeń.

Za przyjęciem tego stanowiska zagłosowało 26 radnych. Głosu nie oddała jedna radna PiS-u, a inny był nieobecny.