Wystawa "Żydowskie organizacje społeczne w międzywojennym Białymstoku"

dodane dnia: 2023-07-10 przez: agrogroup
Uwaga: impreza już się odbyła.
Termin imprezy:
2023-07-16 - 2023-11-30
Organizatorzy zapraszają na wystawę "Żydowskie organizacje społeczne w międzywojennym Białymstoku".

Wystawa "Wspólne dziedzictwo. Społeczne organizacje żydowskie w Białymstoku" odbywa się w ramach 80. rocznicy wybuchu powstania w gettcie białostockim.


Wystawa plenerowa pokazuje w jaki sposób białostoczanie żydowskiego pochodzenia działali w naszym mieście już od XIX wieku, prowadząc organizacje pozarządowe: stowarzyszenia (towarzystwa, związki, kluby) oraz fundacje (fundusze). Na wystawie uczestnicy zobaczą żydowskich harcerzy, lekarzy, sportowców, muzyków, uczniów i nauczycieli, a także białostoczan na innych kontynentach, a także odkryją część nieznanej historii naszego miasta, która stanowi wspólne dziedzictwo wielonarodowego Białegostoku, rozwijane do dzisiaj przez rzesze białostockich społeczników.

Realizacja wystawy była możliwa dzięki współpracy z wieloma instytucjami w Polsce i za granicą, przede wszystkim: Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma, Warszawa; YIVO Institute for Jewish Research, USA; United States Holocaust Memorial Museum, USA; Museum of Jewish Heritage — A Living Memorial to the Holocaust, USA; Yad Vashem - The World Holocaust Remembrance Center, Izrael; Ghetto Fighters’ House Museum, Izrael; Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku; Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów w Łomży; Muzeum Podlaskie w Białymstoku; Stowarzyszenie Widok, Białystok.


W projekcie "Wspólne dziedzictwo" organizatorzy prezentują aktywność żydowskich organizacji społecznych, działających w Białymstoku przed II wojną światową. Ta część historii miasta jest jednym z mniej znanych źródeł lokalnego aktywizmu społecznego. Organizatorzy chcą przez ten projekt zwrócić uwagę na to nieodkryte wciąż dziedzictwo.


Społeczność żydowska od czasu przybycia do Białegostoku na zaproszenie Hetmana Branickiego, który stworzył dobre warunki do rozwoju handlu i rzemiosła, dynamicznie się rozwijała, aby osiągnąć apogeum podczas XIX wiecznej rewolucji przemysłowej.

W 1895 roku udział Żydów w populacji Białegostoku wyniósł rekordowe 76%. Pomimo zmniejszania się liczebności białostockich Żydów od początku XX wieku, ich udział procentowy w populacji miasta w okresie międzywojennym nadal wynosił niemalże 50%.

W 1931 r. z ogólnej liczby mieszkańców Białegostoku wynoszącej 91335, aż 42,8% stanowili Polacy żydowskiego pochodzenia. Nie jest więc dziwne że tak ogromna rzesza ludzi, organizowała się i tworzyła struktury pomocowe, gdyż problemów społecznych nie brakowało, a wielu białostoczan cierpiała biedę. Jednocześnie żydowscy mieszkańcy Białegostoku byli bardzo aktywni społecznie.

Działało tutaj prawie 20 stowarzyszeń sportowych i młodzieżowych, z których najbardziej znane to Żydowskie Stowarzyszenie Gimnastyczno-sportowe "Makabi", Żydowski Klub Sportowy "Stern" czy zrzeszające każde po ponad pół tysiąca członków "Haszomer Hacair", "Cukunft" i "Hechaluc Pionier". Warto wymienić kilka z licznych zrzeszeń gospodarczych, z czołowym "Gemiłus Chesed" skupiającym ponad 16 tysięcy członków, jak również banki spółdzielcze, związek rzemieślników, związek kupców czy związek właścicieli nieruchomości.

Ze zrzeszeń ogólnospołecznych warto wspomnieć Towarzystwo Ochrony Zdrowia, organizację dobroczynną "Linas Hacedek" pomagającą potrzebującym białostoczanom bez względu na narodowość czy religię, nie zapominając o Białostockim Towarzystwie Opieki nad Sierotami czy Związku Inwalidów i Sierot Wojennych.

Wśród kilkunastu zrzeszeń kulturalno-oświatowych prężnie działały "Kultur-Liga", "Tarbut" czy Żydowskie Biblioteki Ludowe. Do podtrzymania kultury i sztuki przyczyniało się również wiele żydowskich gazet, teatry, grupy muzyczne i teatralne, na czele z legendarną "Habima".

Do wybuchu drugiej wojny światowej Białystok był prężnym ośrodkiem żydowskiego życia społecznego, kultury i sztuki, a żydowskie organizacje społeczne były doskonałym przykładem ówczesnego społeczeństwa obywatelskiego.

Kres białostockiej diasporze żydowskiej wraz z jej całym dorobkiem położyła II wojna światowa i Holocaust, który w Białymstoku dramatycznie zapisał się w tragicznych losach miasta podczas wybuchu powstania w getcie i jego likwidacji.


Wernisaż wystawy plenerowej odbędzie się o godz. 17:00.
Będzie można ją oglądać do 30 listopada.
Wstęp wolny.
Miejsce imprezy
Białystok, Plac Jana Pawła II (naprzeciwko Fary)

832 osób online
Wersja mobilna BiałystokOnline.pl
Polityka prywatności | Polityka cookies
Copyright © 2001-2024 BiałystokOnline Sp. z o.o.
Adres redakcji: ul. Sienkiewicza 49 lok. 311, Białystok, tel. 85 746 07 39