Martwa Droga i Wyspy Sołowieckie - spotkanie autorskie z Wojciechem Ostrowskim

Zapraszamy na kolejne spotkanie autorskie, które odbędzie się 11 grudnia o godz. 18:00 w Muzeum Pamięci Sybiru. Tym razem naszym gościem będzie fotografik, filmowiec i polarnik, Wojciech Ostrowski.

Na północy Rosji, na Morzu Białym, leży archipelag Wysp Sołowieckich – sześciu większych i ponad stu mniejszych wysp o łącznej powierzchni około 300 km². Panuje tu bardzo surowy klimat: morze otacza wyspy ze wszystkich stron, ich wnętrze wypełniają liczne jeziora i tereny podmokłe. Zimą występują silne mrozy i wiatry, a latem uciążliwe są chmary owadów. Archipelag od wieków służył carom jako miejsce zsyłki przeciwników politycznych. Po rewolucji bolszewickiej także nowe władze szybko wykorzystały to odosobnione miejsce – już w 1920 roku powstał tu pierwszy obóz pracy przymusowej, a w 1923 roku oficjalnie utworzono Sołowiecki Obóz Specjalnego Przeznaczenia. SŁON, opisany m.in. przez prof. Wojciecha Śleszyńskiego w książce „Pierwszy sowiecki łagier. Wyspy Sołowieckie (1920–1939)”, stał się wzorcem dla całego późniejszego systemu Gułagu. Choć sam kompleks łagrowy zlikwidowano w 1937 roku, wypracowane tam metody stosowano potem w obozach rozsianych po całym Związku Sowieckim.

Na północy Rosji znajduje się także inny, tragiczny ślad systemu stalinowskiego – tzw. Martwa Droga, czyli nigdy nieukończona linia kolejowa, budowana po II wojnie światowej rękami więźniów Gułagu na trudno dostępnych obszarach tego regionu. Pozostałości torów, nasypów i obozów pracy do dziś przypominają o skali przemocy towarzyszącej realizacji sowieckich projektów gospodarczych i militarnych.

O historii tych miejsc oraz o doświadczeniach z wypraw na Martwą Drogę i Wyspy Sołowieckie opowie Wojciech Ostrowski – fotografik, filmowiec i polarnik. Jest reżyserem, montażystą i dźwiękowcem, od lat współpracuje z Video Studio Gdańsk oraz Gdyńską Szkołą Filmową, m.in. przy projektach dokumentujących historię dawnych gdańskich kin. Za swoją działalność został uhonorowany m.in. Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, odznaką „Zasłużony Działacz Kultury” oraz Nagrodą Prezydenta Miasta Gdańska w dziedzinie kultury. Towarzyszył Markowi Kamińskiemu z kamerą podczas wyprawy na Biegun Północny i trzykrotnie na Antarktydę. Dokumentował także wyprawy na Syberię, Spitsbergen, Ziemię Franciszka Józefa oraz Wyspy Sołowieckie. Podczas spotkania autor podzieli się doświadczeniami z podróży, refleksjami na temat historii tych miejsc oraz materiałem fotograficznym wykonanym w trakcie wypraw.

Termin: 11 grudnia 2025 r., godz. 18:00
Miejsce: Muzeum Pamięci Sybiru, ul. Węglowa 1
Bilety: 10 zł ulgowy, 15 zł normalny