Na leżakach, w kinie, na emigracji. Ruszył festiwal Underground / Independent [ZDJĘCIA]

Fot: Grzegorz Chuczun

Wystawę Moniki Szydłowskiej można oglądać w foyer kina Forum

więcej zdjęć

To już 17. edycja festiwalu Underground/Independent. W jego programie znalazły się jedyne w swoim rodzaju filmy, koncerty, wystawy, warsztaty i spotkania. Organizatorzy imprezy z Białostockiego Ośrodka Kultury - DKF "GAG" zapewniają, że będzie energetycznie, twórczo - i jak zawsze - refleksyjnie.

Film jak drzazga

W piątek (17.03) do Białegostoku przyjechał reżyser i scenarzysta Przemysław Wojcieszek. Jego film "Knives out", dotykający problemu ksenofobii wobec imigrantów, można było obejrzeć w kinie Forum. Grupa przyjaciół spotyka się w domu sezonowym nad jeziorem pierwszy raz od czasu matury. Część zrobiła kariery, część z trudem wiąże koniec z końcem. Część korzysta z przyjemności życia, część daje upust skrywanym frustracjom. Towarzyszy im młoda Ukrainka Solomija, pracująca w firmie jednego z bohaterów, Igora. Solomija jest obca i z czasem staje się obiektem wrogości agresywnego Huberta.

Film jest produkcją niezależną i w taki sposób jest też dystrybuowany.

- Jeżdżę z filmem po kraju, pokazuję go na zasadzie spotkań autorskich - mówił Przemysław Wojcieszek na spotkaniu po białostockim pokazie filmu. - Ostatecznie wszystkie filmy i tak trafiają do internetu. Odeszliśmy od formuły dyskusji. Kiedyś były DKF-y, teraz to zjawisko zamarło. Wracamy do spotkań na festiwalach - film będzie pokazywany w Niemczech i Austrii. Premierę miał podczas festiwalu T-Mobile Nowe Horyzonty we Wrocławiu w 2016 roku. Najważniejsze są jednak projekcje w kinach. Są kina, które nie chcą pokazać tego tytułu.

"Knives out" Wojcieszek zrealizował ze studentami wrocławskiej PWST, którzy także współtworzyli scenariusz.

- Chciałem, by pracujący przy tym projekcie ludzie włożyli w scenariusz historie, które słyszą od rodziców czy kolegów. Osoby, z którymi tworzyłem ten film pochodzą z różnych środowisk. Nie są prawicowi, ale znają dużo osób o takich poglądach - wyjaśniał reżyser.

Tłumaczył, że chciał ośmieszyć poglądy Huberta - bohatera filmu - jednak od sympatyzujących z ONR-em osób słyszał, że jego postawa jest "super". Wojcieszek zwrócił uwagę, że w internecie panuje teraz epidemia nienawiści, która cały czas eskaluje. Trzeba też pamiętać, że młode pokolenie dużo łatwiej ulega manipulacji.

- Nienawidzę kina, które jest tylko rozrywką - nie ukrywa Wojcieszek. - Rolą sztuki nie jest to, by się podobać. Film musi zmuszać do myślenia, prowokować. Film ma być rodzajem drzazgi, która tkwi pod naskórkiem i wkurza.

Wojcieszek próbował nawet pokazać film na elewacji siedziby Prawa i Sprawiedliwości. Do projekcji nie doszło - interweniował administrator budynku i policja. Reżyser zapowiada, że akcję chce powtórzyć 10 kwietnia.

Tęsknota za krajem i sowy w Famie

Z kolei w foyer kina Forum została otwarta wystawa "Czy tęsknisz za swoim krajem?" Moniki Szydłowskiej. To reportaż, pamiętnik i artystyczny zapis przeżyć z emigracyjnego życia Polaków.

Rysowniczka przekonuje, że emigrantem może być każdy: i mechanik, i skrzypek, a rozmowy z bliskimi na Skypie, zakupy w polskich sklepach i oczekiwanie na pierwszą wypłatę w funtach bądź euro stały się doświadczeniem pokoleniowym. Ten uniwersalny temat podejmuje blog Na emigracji, prowadzony od października 2013 roku. Za pomocą przywodzących na myśl komiks ilustracji opowiada on o perypetiach emigrantki, która zdecydowała się wyjechać na Wyspy. W rozmowach bohaterów rysunków pojawiają się m.in. nawiązania do kulturowych różnic między Polakami a Brytyjczykami, żarty dotyczące zachowań obu narodów, rozmowy na temat powrotu do Polski czy zarobków na emigracji. Szydłowska nie ukrywa, że rysunki mają wątki autobiograficzne – wszystkie narysowane sytuacje są prawdziwe.

Drugą wystawę można oglądać w Famie. Prezentowane są tam grafiki i gify Estebana Azeuli - meksykańskiego artysty, który jest autorem plakatu i oprawy wizualnej tegorocznej edycji festiwalu Underground/Independent.

Na finał piątku uczestnicy festiwalu mogli zrelaksować się na leżakach i posłuchać opowieści o sowach, której towarzyszyła muzyka elektroniczna i wizualizacje. Muzykę do słuchowiska "Sowy Polski" skomponował Michał Szturomski, tekst napisali Sławomir Niedźwiecki i Sławomir Rubacha - ornitolodzy ze Stowarzyszenia Ochrony Sów, wizualizacje przygotował Maciek Jaciuk. Drugim projektem z pogranicza scenicznego musicalu i słuchowiska radiowego były "Kopyta zła". Joanna Szumacher i Paweł Cieślak oparli je na noweli Edgara Allana Poego - "Metzengerstein". Pop przeplatał się tu z techno, a elektroniczne dźwięki syntezatora współgrały z rozstrojonym brzmieniem pianina.

Co w programie na weekend?

Kolejne wydarzenia podczas festiwalu Underground/Independent w sobotę i niedzielę (18 i 19 marca). Dziś w kinie Forum można obejrzeć filmy "Robaki" (godz. 17.00) i "Bieganie to wolność" (godz. 19.00), a wieczorem (godz. 20.30) wybrać się do Famy na koncert grupy Innercity Ensemble. Kolektyw tworzą muzycy znani z takich grup jak m.in. Sing Sing Penelope, Something Like Elvis, Stara Rzeka, Contemporary Noise Sextet, Ed Wood, HATI, Blimp, Hokei, Dwutysięczny. Zespół jest wynikiem niezwykłego spotkania siedmiu muzycznych osobowości, które zapisały się już w historii polskiej muzyki alternatywnej i jazzowej, a także tych, które od kilku lat aktywnie ją współtworzą. Muzyka zespołu to konglomerat wieloletnich doświadczeń oraz wzajemnych interakcji i poszukiwań wokół tego, co słychać na skraju gatunków takich jak jazz, krautrock, ambient i muzyka etniczna z różnych stron świata. Bez wstępnych planów i założeń zespół nagrywa improwizowane sesje, których najciekawsze fragmenty trafiają na płyty.