Opera "Straszny dwór" od zupełnie innej strony

Fot: pixabay.com

Bracia Zbigniew i Stefan wracają z wojennej wyprawy na ojcowiznę. Podczas pożegnania z towarzyszami broni ślubują pozostanie w kawalerskim stanie, lecz na ich powrót czekają już jednak okoliczne panny na wydaniu. Cześnikowa z siostrzenicami oraz podstolina i łowczyni z córkami odwiedzają braci w ich dworku z nadzieją na rychły ożenek z którąś z dziewcząt.

Bracia twardo obstają przy swoim kawalerskim postanowieniu. Pewnego razu, w czasie zimowej zamieci, ratują przed wilkami córki miecznika z sąsiedniego Kalinowa, Hannę i Jadwigę. Pomiędzy młodymi rodzi się uczucie...

Jacek Kowalski jest pieśniarzem, sarmatą, historykiem sztuki, miłośnikiem poezji staropolskiej, tłumaczem poezji starofrancuskiej. Pracuje w Instytucie Historii Sztuki UAM. Na scenie występuje od 1988 roku, gdy został laureatem 24 Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. W 2017 roku otrzymał Nagrodę Literacką im. Józefa A. Mackiewicza za książkę "Sarmacja. Obalanie mitów. Podręcznik bojowy".

Autor scenariuszy i tekstów teatralnych, programów telewizyjnych, plenerowych widowisk historycznych. Wydał kilkadziesiąt książek, płyt, publikacji popularnych i naukowych związanych z kulturą, sztuką i literaturą dawnej Polski oraz Francji. Występuje z zespołem Monogramista JK oraz Klubem Świętego Ludwika. Koncertuje też sam - m.in. z gitarą w dłoni.

Napisał książkę "Straszny dwór, czyli sarmackie korzenie Niepodległej", która ukazuje operę Moniuszki od zupełnie innej strony - jako utwór wielowarstwowy. "Straszny dwór" staje się tu węzłem bogatych treści, aluzji, ukrytych znaczeń, przenoszonych z tradycji i stających się tradycją, które autor w narracji stylizowanej na gawędę przedstawia czytelnikom. Znajdziemy tu informacje na temat biografii i twórczości kompozytora, historii politycznej, nastrojów społecznych, dane na temat organizacji Warszawskich Teatrów Rządowych, estetyki ówczesnych inscenizacji, składu zespołów artystycznych etc. Co ważne, autor nie koncentruje się wyłącznie na czasie powstawania i premiery "Strasznego dworu" - z upodobaniem wybiega w przeszłość i w przyszłość, pokazując źródła i następstwa artystycznych i ideowych wyborów dokonanych przez kompozytora i librecistę.

Druga część książki zawiera libretto "Strasznego dworu" w niezwykłej edycji. Odzwierciedla ona stan tekstu w chwili przygotowań do prapremiery. Zestawiając ze sobą rękopis libretta pióra Jana Chęcińskiego (on jest podstawą), jego wersję drukowaną (i ocenzurowaną) oraz partyturę utworu, w którą Moniuszko własną ręką wpisywał słowa, autor przywraca "Strasznemu dworowi" kształt, jakiego nigdy nie mieliśmy szansy poznać. "Nowe" libretto pozwoli czytelnikom poznać tajniki warsztatu kompozytora, który jako maestro całości dzieła modeluje według własnych zamierzeń tekst stworzony przez librecistę. Kolejne partie są na gorąco komentowane przez autora.

Do publikacji została dołączona płyta z nagraniem opery Moniuszki z 1965 roku, w wykonaniu m.in. Haliny Słonickiej, Andrzeja Hiolskiego i Bernarda Ładysza.

W czasie spotkania można będzie kupić książkę oraz zdobyć autograf. Początek pokazu filmu o godz. 15.00. Wydarzenie odbywa się w ramach Podlaskiej Akademii Kultury przy Białostockim Ośrodku Kultury.

Zobacz też: Podlaska Akademia Kultury - Straszny dwór