Aktualności

Wieś w mieście. Dawna Bagnówka będzie chroniona [ZDJĘCIA]

2023.01.20 18:18

Domy usytuowane szczytem do ulicy, bruk, długie, wąskie podwórka. Ul. Kluka, czyli dawna wieś Bagnówka to klimatyczna wiejska enklawa w granicach Białegostoku. Co istotne, bardzo dobrze zachowana. Teraz będzie ona szczególnie chroniona.

Miejscy urbaniści od kilku lat szykowali się do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego części rozbudowujących się intensywnie osiedli domów jednorodzinnych Wygoda i Bagnówka (Bagnówkę jako osiedle wyodrębniono w 2021 r.).

- Zmiany podjęto w odpowiedzi na złożone wnioski od mieszkańców - informuje Katarzyna Reut-Jaworowska, p.o. kierownika Referatu Planów Miejscowych w Urzędzie Miejskim w Białymstoku. Mieszkańcy prosili m.in. o utworzenie dojazdów do działek czy zgodę na budowę tymczasowych szamb. Ponadto trzeba było zaktualizować plan o powstałe już na tym terenie budynki.

Najważniejszy zapis, który pojawił się w zmienionym planie dotyczy niewielkiego skrawka objętego nim terenu - dawnej wsi Bagnówka, która jest położona wzdłuż północnego odcinka ul. Kluka.

- Jest to założenie ruralistyczne, to przykład dawnej wsi, która jest w bardzo dobrze zachowana. Zmiana planu proponuje zarówno ochronę tego układu, jak i poszczególnych budynków: ich wielkości, proporcji i uzupełnieniu w nawiązaniu do zabudowy ul. Kluka - tłumaczy Katarzyna Reut-Jaworowska.

By charakter dawnej wsi zachować, powstanie tam strefa ochrony konserwatorskiej. Dawna ulicówka nie będzie mogła zmienić swego przebiegu, a istniejące przy niej budynki, choć nie są wpisane do rejestrów, nie będą mogły być znacząco przebudowywane. Dotyczy to w sumie blisko 30 domów (pod numerami 12, 13, 14, 15, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 27, 28A, 29, 30, 31, 32, 34, 41A, 43, 44, 46, 46/1, 50, 56, 59, 63 i 65).

W utworzonej strefie ochrony konserwatorskiej będą mogły powstawać nowe budynki, ale tylko wolnostojące, jeden na każdej działce, z elewacją frontową w bezpośrednim sąsiedztwie ulicy. Mogą mieć one najwyżej dwie kondygnacje nadziemne (maksimum 8 m w kalenicy), przy czym druga kondygnacja musi być w formie symetrycznego dachu dwuspadowego pokrytego dachówką lub blachodachówką w kolorze brązowym, grafitowym lub ciemnoczerwonym bądź grafitową blachą na rąbek. Dopuszcza się budowę garaży w głębi działki, stosowanie parterowych ganków i werand, a na drugiej kondygnacji lukarn i facjat.

W odniesieniu do istniejących budynków konieczne ma być zachowanie ich wysokości, typu dachu i nachylenia połaci dachowych, a także wielkości oraz rozmieszczenia otworów okiennych i drzwiowych.

Podczas remontów istniejące budynki powinny mieć zachowane bądź odtwarzane elewacje. Ustalono, że drewniane szalówki powinny być o tradycyjnym przekroju i układzie, ułożone z zachowaniem materiału, koloru, kierunku pierwotnego ułożenia desek oraz detalu architektonicznego. Domom murowanym z zewnątrz cegłą powinien być nadawany tradycyjny układ i zachowany materiał, kolor, kierunek pierwotnego ułożenia cegieł oraz detal architektoniczny. W budynkach wykończonych obecnie tynkiem lub materiałem z tworzyw sztucznych docelowo ma być przywracany pierwotny rodzaj elewacji.

Domy mogą być rozbudowane z zastosowaniem typu dachu i kąta jego nachylenia jak w budynku pierwotnym, z kalenicą nie wyższą niż kalenica dachu budynku istniejącego. Wyraźnie ma być jednak wyodrębniona od budynku istniejącego nowa część, np. poprzez zastosowanie innego materiału. Zakazuje się nadbudowy obiektów objętych ochroną i docieplenia ich z zewnątrz.

Wieś Bagnówka powstała w XVII w. W 1973 r. została włączona w granice Białegostoku.